“Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη Κρατουμένων και Ζητήματα Επανένταξης”, E-Learning ΕΚΠΑ

Το εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα για τις φυλακές, με έναρξη του νέου κύκλου μαθημάτων τον Οκτώβριο

“Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη Κρατουμένων και Ζητήματα Επανένταξης”, E-Learning ΕΚΠΑ

Απονέμεται Πιστοποιητικό Εξειδικευμένης Επιμόρφωσης

Έναρξη Μαθημάτων 23/10/2023

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΙΤΗΣΕΩΝ: 13/10/2023
ΕΝΑΡΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: 23/10/2023
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 6 Μήνες (170 ώρες)

Βλ. αναλυτικά Οδηγό Σπουδών και διαδικασία εγγραφών: https://elearningekpa.gr/courses/psuxokoinoniki-ypostiriksi-kratoumenon-kai-zitimata-epanentaksis

Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα: Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη Κρατουμένων και Ζητήματα Επανένταξης

Σκοπός του προγράμματος «Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη Κρατουμένων και Ζητήματα Επανένταξης» (E-Learning ΕΚΠΑ) είναι η θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση των συμμετεχόντων/συμμετεχουσών σε ζητήματα υποστήριξης κρατουμένων σε ψυχοκοινωνικό επίπεδο, καθώς και σε ζητήματα επανένταξης αποφυλακισμένων.

Το πρόγραμμα αποσκοπεί στην προσέγγιση του χώρου της φυλακής και της αποφυλάκισης μέσω μιας διεπιστημονικής οπτικής που θεμελιώνεται στην εγκληματολογική, νομική και ψυχολογική γνώση και παρέχει στους εκπαιδευόμενους και τις εκπαιδευόμενες την ευκαιρία να κατανοήσουν αφενός τις αρχές που διέπουν τη λειτουργία των προγραμμάτων υποστήριξης εντός και εκτός φυλακής και αφετέρου τις θεσμικές και πρακτικές δυσκολίες που ανακύπτουν, αλλά και τους τρόπους αντιμετώπισής τους.

Οι εκπαιδευόμενοι/ες θα εξοικειωθούν με θεμελιώδεις έννοιες που αφορούν τον χώρο των καταστημάτων κράτησης, τις ιδιαιτερότητές του, την ιστορική του διαδρομή, τα καθημερινά προβλήματα των κρατουμένων εντός αυτού, ενώ παράλληλα θα αποκτήσουν γνώσεις για καλές πρακτικές και για τα προγράμματα στήριξης. Επιπλέον, αναλύονται ζητήματα αποφυλάκισης και κοινωνικής επανένταξης, παρουσιάζοντας το παράδειγμα της κοινωνικής επιχειρηματικότητας αποφυλακισμένων και παρέχοντας κατευθύνσεις καταπολέμησης του κοινωνικού στίγματος των τελευταίων. 

Οι θεματικές ενότητες που θα αποτελέσουν αντικείμενο διερεύνησής μας είναι οι ακόλουθες:

-Κοινωνιολογική και Εγκληματολογική Προσέγγιση των Φυλακών

-Προγράμματα Στήριξης

-Κώδικας Επικοινωνίας στον «Μικρόκοσμο» της Φυλακής

-Ψυχολογική Υποστήριξη Κρατουμένων

-Αποφυλάκιση και Επανένταξη υπό το Πρίσμα της Δικαστικής Ψυχολογίας

-Κρίσιμα Ζητήματα Επανένταξης

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε απόφοιτους Πανεπιστημιακής  Εκπαίδευσης/ ΤΕΙ της ημεδαπής και της αλλοδαπής. Αναλυτικότερα απευθύνεται σε εγκληματολόγους, κοινωνιολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, δημοσιογράφους του αστυνομικού και δικαστικού ρεπορτάζ, εργαζόμενους σε Καταστήματα Κράτησης και σε φορείς επανένταξης, καθώς και σε εκπαιδευτικούς των σχολείων των φυλακών.

Έναρξη μαθημάτων 23/10/2023

Διάρκεια εκπαιδευτικού προγράμματος: 6 μήνες (170 ώρες)

Βλ. αναλυτικά: https://elearningekpa.gr/courses/psuxokoinoniki-ypostiriksi-kratoumenon-kai-zitimata-epanentaksis 

Η φωτογραφία αντλείται από: https://unsplash.com/photos/G_gOhJeCpMg

Φυλακές και κρίσιμα ζητήματα επανένταξης στο ΕΚΠΑ (elearning)

Ο χώρος των φυλακών, με τις καίριες πτυχές και διαστάσεις που σύνθετουν τη μικροκοινωνία των κρατουμένων, οι αλλαγές στη σύνθεση του ποινικού πληθυσμού και της ανθρωπογεωγραφίας των φυλακών, το βίωμα του εγκλεισμού, οι κώδικες επικοινωνίας, οι σχέσεις μεταξύ κρατουμένων, τα προγράμματα στήριξης αλλά και τα κρίσιμα ζητήματα επανένταξης, αποτελούν το αντικείμενο διερεύνησης στο νέο, εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο πλαίσιο των Συμπληρωματικής εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (E-Learning) του Κέντρου Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, υπό τον τίτλο “Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη Κρατουμένων και Ζητήματα Επανένταξης”.

Κατεύθυνση: Ψυχολογία – Ψυχιατρική

Απονέμεται Πιστοποιητικό Εξειδικευμένης Επιμόρφωσης

Έναρξη Μαθημάτων 25/10/2021

ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΑΙΤΗΣΕΩΝ:15/10/2021

ΕΝΑΡΞΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ: 25/10/2021

ΔΙΑΡΚΕΙΑ:6 Μήνες (170 ώρες)

ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ECVET:6.8

Εισαγωγή
Σκοπός του προγράμματος «Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη Κρατουμένων και Ζητήματα Επανένταξης» είναι η θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση των συμμετεχόντων σε ζητήματα υποστήριξης κρατουμένων σε ψυχοκοινωνικό επίπεδο, καθώς και σε ζητήματα επανένταξης αποφυλακισμένων.

Το πρόγραμμα αποσκοπεί στην προσέγγιση του χώρου της φυλακής και της αποφυλάκισης μέσω μιας διεπιστημονικής οπτικής που θεμελιώνεται στην εγκληματολογική, νομική και ψυχολογική γνώση και παρέχει στους εκπαιδευόμενους την ευκαιρία να κατανοήσουν αφενός τις αρχές που διέπουν τη λειτουργία των προγραμμάτων υποστήριξης εντός και εκτός φυλακής, και αφετέρου τις θεσμικές και πρακτικές δυσκολίες που ανακύπτουν, καθώς και τους τρόπους αντιμετώπισής τους.

Πληροφορίες και εγγραφές: https://elearningekpa.gr/courses/psuxokoinoniki-ypostiriksi-kratoumenon-kai-zitimata-epanentaksis

Η φωτογραφία αντλείται από: φωτογραφία αντλείται από: red and white frame photo – Free Prison Image on Unsplash

Το θέατρο στη φυλακή

«Θέλω να δώσω ευκαιρία σε αυτούς που δεν έχουν φωνή να μιλήσουν και να εκφραστούν. Ένας από τους στόχους της Τέχνης, ειδικά μέσα στις φυλακές, είναι να αλλάξουμε την εικόνα που έχει ο κρατούμενος για τον εαυτό του», επισημαίνει μεταξύ άλλων ο κ. Στάθης Γράψας, σκηνοθέτης-εμψυχωτής με πολύχρονη εμπειρία σε Ελλάδα και Αυστραλία, στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη που μας παραχώρησε για τη δύναμη του θεάτρου και τις θετικές επιδράσεις που μπορεί να ασκήσει στον έγκλειστο πληθυσμό. Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό του Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος Crime Times.

Κοινή Αφετηρία. Συνεργασία ΕΚΚΝΑ & ΚΑΤΚΕΘ 2019

Το 2010 ο Στάθης Γράψας ξεκίνησε εθελοντικά το θέατρο στις ελληνικές φυλακές και δημιούργησε το πρόγραμμα «Θεατρικό Εργαστήρι Προσωπικής Ανάπτυξης». Στόχοι του εργαστηρίου είναι η μείωση της υποτροπής και η επανένταξη των κρατουμένων μέσω της ενίσχυσης της αίσθησης του ανήκειν και της δημιουργικής απασχόλησης.

Η συνέντευξη που δημοσιεύεται στο νέο τεύχος του επιστημονικού περιοδικού Crime Times του Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος αποτελεί μέρος της επιστημονικής δράσης του Crime & Media Lab–Ομάδας Εργασίας για το Έγκλημα στα ΜΜΕ (https://e-keme.gr/category/working-groups/crime-%ce%bcedia-lab/), στο Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος, με θέμα το «Θέατρο στη Φυλακή».

Η μελέτη που εκπονείται από την κυρία Έλενα Φώτου, Πτυχιούχο Τμήματος “Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ” ΑΠΘ, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του ΠΜΣ “Εγκληματολογίας” του Παντείου Πανεπιστημίου, θα εμπλουτιστεί και με άλλες συνεντεύξεις από άτομα με πολύχρονη εμπειρία στον συγκεκριμένο τομέα, με σημαντικές παρατηρήσεις για τη θετική επίδραση των δράσεων αυτών και ένα εκτενέστερο θεωρητικό κείμενο.

Συνέντευξη: Έλενα Φώτου, Πτυχιούχος Τμήματος “Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ” ΑΠΘ, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του ΠΜΣ “Εγκληματολογίας” του Παντείου Πανεπιστημίου, Επιστημονική επιμέλεια: Δρ Αγγελική Καρδαρά.

Μέσα από τη συνέντευξη αναδεικνύεται η αξία του θεάτρου για τον έγκλειστο πληθυσμό και καταγράφονται τα πολύ θετικά αποτελέσματα που μπορεί να επιφέρει στη ζωή του κρατούμενου εντός φυλακής αλλά και στην πορεία του εκτός φυλακής. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο κ. Γράψας στην εν λόγω συνέντευξη:

«Θέλω να δώσω ευκαιρία σε αυτούς που δεν έχουν φωνή να μιλήσουν και να εκφραστούν. Ένας από τους στόχους της Τέχνης, ειδικά μέσα στις φυλακές είναι να αλλάξουμε την εικόνα που έχει ο κρατούμενος για τον εαυτό του. Πρέπει να τους δοθεί η ευκαιρία να λυθεί το σώμα τους, να εκφραστούν και να υπάρξουν με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που ήξεραν μέχρι τώρα. Ο κρατούμενος πρέπει να επιβιώσει σε μια συνθήκη σκληρή. Άρα, είτε θα ενωθεί με κάποια κλίκα, με κάποια συμμορία, για να μπορεί να αντεπεξέλθει σε αυτό το περιβάλλον και να προτάσσει την εικόνα του σκληρού για να επιβιώσει, ή η προσωπικότητά του θα είναι αρκετά ισχυρή για να ανεξαρτητοποιηθεί. Η πρώτη εκδοχή είναι ο γενικός κανόνας και αυτό πρέπει να χειριστούμε. Αν αυτό δεν αλλάξει άμεσα, αν δεν σπάσει αυτή η εικόνα, έχουμε λιγότερες πιθανότητες να μειώσουμε την υποτροπή, μιας και το στίγμα ξεκινάει από τον ίδιο. Θα είναι απλώς ένας άνθρωπος που θα μπαινοβγαίνει, γιατί η εικόνα για τον εαυτό του είναι αυτή πλέον. Γι’ αυτό και η υποτροπή είναι σε τόσο υψηλό βαθμό.

Αν καταφέρουμε να αλλάξει, να εκφράζεται διαφορετικά με το σώμα του, να αρχίσει να σκέφτεται όλα αυτά που τον απασχολούν, θα είναι μια αρχή. Όλα αυτά βέβαια σε μια φυλακή είναι ταμπού, δεν τα συζητάνε. Θέλουμε να μπαίνουν στην διαδικασία της κουβέντας. Για τα αγόρια η κουβέντα είναι πολύ δύσκολο πράγμα, δεν μιλάμε, και οι μέσα και οι έξω».

Βλ.σχετικά https://www.crimetimes.gr/%ce%b8%ce%ad%ce%bb%cf%89-%ce%bd%ce%b1-%ce%b4%cf%8e%cf%83%cf%89-%ce%b5%cf%85%ce%ba%ce%b1%ce%b9%cf%81%ce%af%ce%b1-%cf%83%ce%b5-%ce%b1%cf%85%cf%84%ce%bf%cf%8d%cf%82-%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%b5/

Πόσο σημαντικό στ’αληθεια να δοθεί έμφαση στην τέχνη μέσα από την οποία ο έγκλειστος πληθυσμός μπορεί να ανακαλύψει τις θετικές πλευρές του εαυτού του, να μάθει να εκφράζει συναισθήματα και να αναζητά δημιουργικές διεξόδους που οδηγούν σε πιο φωτεινούς δρόμους.

Η μικροκοινωνία των κρατουμένων

“Η μικροκοινωνία των κρατουμένων: διερεύνηση” στο bloko.gr

Βλ. σχετικά http://www.bloko.gr/2019/12/blog-post_616.html

Συνεχίζουμε τη διερεύνηση των θεμάτων μας για τις φυλακές.

Εκπαίδευση κρατουμένων και σημαντικά σημεία που πρέπει να αναδειχθούν

Πάντοτε διαβάζω με ενδιαφέρον και προσοχή τα άρθρα και τις έρευνες παλαιότερων εκπαιδευόμενών μας στο Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος και νιώθω υπερήφανη για την πορεία τους και τη συμβολή τους στον χώρο των ΜΜΕ.

Ένα πολύ ενδιαφέρον ρεπορτάζ που διάβασα πριν από λίγες ημέρες είναι της εκπαιδευόμενής μας στο παρελθόν, στο Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος, στο σεμιναριακό πλαίσιο μαθημάτων για το αστυνομικό και δικαστικό ρεπορτάζ, κ. Εύας Παπαδοπούλου. Πρόκειται για το ρεπορτάζ της στην “Εφημερίδα των Συντακτών”, με τον τίτλο Σβήνουν το φως της γνώσης και της ελπίδας στις φυλακές.

Βλ.σχετικα https://www.efsyn.gr/ellada/dikaiomata/219437_sbinoyn-fos-tis-gnosis-kai-tis-elpidas-stis-fylakes

Η κ. Παπαδόπουλου αναδεικνύει το φλέγον ζήτημα της εκπαίδευσης των κρατουμένων, τονίζοντας την καθοριστική σημασία της ως μέσο κοινωνικής επανένταξης. Παράλληλα φέρνει στο φως τα σοβαρότατα προβλήματα που σχετίζονται με την εκπαίδευση των κρατουμένων, τα οποία θεωρώ αναγκαίο να γνωρίζει το ευρύ κοινό και βέβαια να υπάρξει μία ολοκληρωμένη προσέγγισή τους.

Κατ’ αρχάς συνιστά  ένα πολύ σοβαρό ζήτημα το ότι, αν και όπως δείχνουν τα διεθνή ερευνητικά πορίσματα η εκπαίδευση είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο για να επιτευχθεί η έννοια της κοινωνικής ενσωμάτωσης, να καταπολεμηθεί η υποτροπή  και ταυτόχρονα ένα πολύ σημαντικό μέσο για να μάθουν να θέτουν στόχους, να κατανοήσουν ότι υπάρχουν και άλλοι δρόμοι  πέρα από τους δρόμους της παρανομίας, να ανακαλύψουν νέους τρόπους  έκφρασης σκέψεων, απόψεων, συναισθημάτων, ιδεών και να δουν και οι ίδιοι διαφορετικά τον εαυτό τους, μέσα από ένα πιο θετικό πρίσμα, δεν δίνεται η δέουσα βαρύτητα στην ενίσχυσή της μέσα στις φυλακές.

Η υποστελέχωση των σχολείων της φυλακής και η μη ύπαρξη οργανικών θέσεων για τους εκπαιδευτικούς που εργάζονται στον χώρο της φυλακής, ώστε να εκπαιδευτούν κατάλληλα για τις αυξημένες απαιτήσεις του εκπαιδευτικού τους ρόλου αλλά και να υπάρχει μία συνέχεια και μία σταθερότητα στο έργο τους, καταδεικνύουν ότι η εκπαιδεύση των κρατουμένων δεν έχει ακόμα λάβει από την Οργανωμένη Πολιτεία τη θέση που της αρμόζει.

Με προβληματίζει εντόνως και θα ήθελα να σταθώ ιδιαίτερα σε αυτό το σημείο του ρεπορτάζ της κ. Παπαδοπούλου “Οι εκπαιδευτικοί έχουν επικαλεστεί πολλές φορές την ανάγκη δημιουργίας οργανικών θέσεων μέσα στις φυλακές, αλλά η απάντηση του υπουργείου είναι πως δεν θέλει τη μονιμότητα μέσα στα καταστήματα κράτησης για να αποφευχθούν διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ κρατουμένων και εκπαιδευτικών”.

Μου δημιουργεί πολλά ερωτήματα να πιστεύει κανείς ότι ένας εκπαιδευτικός, με οργανική θέση, κατάλληλα εκπαιδευμένος να εργαστεί σε αυτό τον χώρο, με τις ιδιαιτερότητες και τις αυξημένες απαιτήσεις, θα αναπτύξει σχέσεις επιζήμιες με τους κρατούμενους. Με αυτήν τη λογική θα πρέπει να είναι ωρομίσθιοι όλοι οι εργαζόμενοι των φυλακών και όχι μόνον οι εκπαιδευτικοί. Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να έχουν τον χώρο και τον χρόνο να αναπτύξουν την εκπαιδευτική τους δράση με τρόπο ολοκληρωμένο και με ακριβή στοχοθεσία, ώστε να μπορέσει η εκπαιδευτική διαδικασία να διαδραματίσει έναν ουσιαστικά θετικό ρόλο για τους κρατούμενους. Επίσης, είναι αναγκαίο ο εκπαιδευτικός που εργάζεται στα σχολεία των καταστημάτων κράτησης να έχει κάνει συνειδητά τη συγκεκριμένη επιλογή και βέβαια να έχει κατάρτιση και εκπαίδευση ώστε να προσφέρει έργο.

Συνοψίζοντας, η εκπαίδευση και οι θετικές δράσεις στους χώρους των καταστημάτων κράτησης πρέπει να ενισχυθούν αλλά όχι με τη λήψη έκτακτων μέτρων ή με ημίμετρα αλλά με στρατηγικά σχεδιασμένες προτάσεις που θα δίνουν έμφαση τόσο στις ανάγκες του μαθητικού πληθυσμού των καταστημάτων κράτησης και στις δεξιότητες που είναι σκόπιμο να αναπτύξουν προκειμένου να τις αξιοποιήσουν με την αποφυλάκισή τους, όσο και στην απόκτηση γνώσεων που θα τους δώσουν κίνητρο να προσεγγίσουν καίρια ζητήματα της ζωής τους με έναν διαφορετικό τρόπο.

Όπως με ενημέρωσε η κ. Παπαδοπούλου, μετά το ρεπορτάζ της, άρχισαν να γίνονται αιτήσεις για την κάλυψη της διευθυντικής θέσης και πριν από δύο μέρες άνοιξε το ΔΙΕΚ. Πολύ ευχάριστη εξέλιξη πραγματικά! Ωστόσο, θα επιμείνω -και με της ιδιότητα της εκπαιδευτικού- ότι για να μπορέσει να λειτουργήσει θετικά η εκπαιδευτική διαδικασία και ως μέσο “βελτιωτικής μεταχείρισης” των έγκλειστων μαθητών πρέπει να έχει συνέχεια, να στηρίζεται σε συγκεκριμένους στόχους, να λαμβάνει υπ’ όψιν τις ανάγκες του μαθητικού πληθυσμού αλλά και τις ιδιαιτερότητες του πλαισίου της φυλακής μέσα στο οποίο λαμβάνει χώρα.

Συνεχίζουμε τη διερεύνηση των θεμάτων μας για τα καταστήματα κράτησης της σύγχρονης εποχής.

“Δεύτερη ευκαιρία” και τέχνη

“Δεύτερη ευκαιρία” μέσα από την τέχνη.

Βλ.σχετικά https://m.lifo.gr/now/greece/261250/deyteri-eykairia-kratoymenoi-ton-fylakon-larisas-ksediplosan-to-kallitexniko-toys-talento?utm_medium=Social&utm_source=Facebook#Echobox=1575192115

Γιατί η τέχνη έχει τη δύναμη να λειτουργήσει ευεργετικά, ακόμα και λυτρωτικά για την ανθρώπινη ψυχή…

Καλό απόγευμα στην υπέροχη παρέα του blog!