Συνέντευξη Πρώτη: “Περί Πολιτικής και Φυλακών” (8/8/2011)
Ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Αλέξης Τσίπρας, απαντά σε φλέγοντα ερωτήματα.
-Κύριε Τσίπρα, είσαστε ένας νέος, δραστήριος άνθρωπος με όραμα. Γι’ αυτό, θα ήθελα να ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας, μιλώντας για ένα καίριο ζήτημα που αφορά τη νεολαία: την ανεργία. Μιλάω καθημερινά με νέους ανθρώπους που βρίσκονται στον κυκεώνα της ανεργίας και θεωρούν ως μοναδική λύση τη φυγή στο εξωτερικό, όπου και εκεί βέβαια τα πράγματα είναι πλέον δύσκολα όσον αφορά την επαγγελματική αποκατάσταση. Ποιες είναι οι δικές σας προτάσεις, ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά αυτή η μάστιγα; Ποιες είναι οι λύσεις που προτείνετε, οι οποίες όμως θα μπορούσαν να εφαρμοστούν άμεσα ώστε να καταπολεμήσουμε την ανεργία σε έναν ικανοποιητικό τουλάχιστον βαθμό;
-Πριν τέσσερα χρόνια προείπα ότι οι νέοι μετά τα 30 τους θα συνεχίσουν να μένουν στο παιδικό δωμάτιο, οικονομικά ανήμποροι να ζήσουν τη ζωή τους. Πριν δύο χρόνια προείπα ότι μία νέα γενιά Ελλήνων μεταναστών θα αναδυθεί από την ΠΑΣΟΚ-ΔΝΤ εποχή. Και πριν ένα χρόνο προείπα ότι η σημερινή γενιά θα είναι η πρώτη μεταπολεμική γενιά που θα ζήσει χειρότερα από την προηγούμενη. Κυρία Καρδαρά αυτά δεν τα προλέγω επειδή μασάω δαφνόφυλλα ή έχω κληρονομικό χάρισμα. Απλά μαθηματικά είναι. Ένα κι ένα μας κάνει δύο και όχι εκατόν δύο, όπως θέλει να μας πείσει η κυβέρνηση. Όσο και αν αναπαράγουν τις ψευδείς πρόσφατες κυβερνητικές εκτιμήσεις (μετά τη σύνοδο κορυφής του Ιουλίου) οι δημοσιογράφοι, ότι δηλαδή θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, στο τέλος της ημέρας θα βρούμε «δύο» και όχι εκατόν δύο νέους εργαζόμενους. Και ξέρετε γιατί; Διότι η πολιτική που ασκούν είναι φυσικό επόμενο να προκαλεί ανεργία. Γι’ αυτό εξ άλλου και την ασκούν. Η ανεργία είναι ένα ακόμα επιλεγμένο μέσον για να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό. Δεν τους προκύπτει κατά λάθος. Στόχος είναι το πολύ χαμηλό κόστος εργασίας (αμοιβές πενιχρές) και ανεργία. Σε αυτό το πολιτικό περιβάλλον δεν υπάρχουν άμεσες λύσεις. Η μόνη λύση είναι η αλλαγή πολιτικής. Οι άμεσες λύσεις υπάρχουν εκτός Μνημονίου. Με κομπρέσες δεν αντιμετωπίζεται ένα τόσο σοβαρό σύμπτωμα όπως η ανεργία. Την οποία θα βρουν μπροστά τους. Οι άνεργοι θα γεμίσουν τις πλατείες. Άνεργοι και φτωχοί.
-Πώς κρίνετε την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση;
-Ένα θα σας πω, για πρώτη φορά προτάσεις για τη μεταρρύθμιση στο Πανεπιστήμιο έχουν την ενθουσιώδη αποδοχή της ακροδεξιάς που εκφράστηκε και με τη θετική ψήφο του ΛΑ.Ο.Σ. Αν προλάβουν να την εφαρμόσουν οι μακροχρόνιες επιπτώσεις της θα είναι ανατριχιαστικές! Και δυστυχώς -για πρώτη φορά- οι αντιδράσεις των φοιτητών ήταν αναιμικές. Και της κοινωνίας ανύπαρκτες. Ίσως είναι φυσικό επόμενο, αφού η κυβέρνηση είχε φροντίσει να προηγηθεί η απαξίωση του ελληνικού Πανεπιστημίου στη συνείδηση της κοινωνίας. Μία απαξίωση που στηρίχτηκε σε κάποια υπαρκτά απαράδεκτα φαινόμενα, τα οποία όμως ουδόλως χαρακτηρίζουν τη συνολική λειτουργία του Πανεπιστημίου. Εξ ου και το σημερινό “άθλιο” Πανεπιστήμιο συνεχίζει να λαμβάνει πολύ καλές αξιολογήσεις από ξένους αξιολογητές! Για να συνοψίσουμε: δρομολογείται μία ανεπανάληπτη και πρωτοφανής επιστημονική γενοκτονία. Είναι η μεγαλύτερη και πιο σοβαρή επίθεση που έχουν δεχθεί τα Ελληνικά Πανεπιστήμια από τη μεταπολίτευση. Πλήττονται σε όλα τα μέτωπα. Αποδεκατίζεται και αφανίζεται το προσωπικό τους. Το μεγαλύτερο δυναμικό των νέων επιστημόνων απολύεται. Δεν διορίζεται, δεν εκλέγεται, δεν εξελίσσεται, οδηγείται στο εξωτερικό ή στην ανεργία.
-Ποια είναι η άποψή σας για το ελληνικό δημόσιο σχολείο; Ποιες είναι οι προτάσεις σας ώστε να γίνει το δημόσιο σχολείο ένας τόπος μετάδοσης ουσιαστικών γνώσεων και να πάψει να είναι ένα “κάτεργο” όπου οι μαθητές αποστηθίζουν ανούσιες “πληροφορίες”;
-Όλα στην ζωή έχουν να κάνουν με την παιδεία. Η μόρφωση είναι το σχοινί που θα σε βγάλει από το πηγάδι. Γι’ αυτό πάντα επιδίωκαν ένα πολύτιμο κοινωνικό αγαθό να είναι προνόμιο των λίγων και εκλεκτών. Όμως κάποτε, αν ήθελες πολύ μπορούσες! Τώρα δεν αρκεί να θέλεις πολύ. Πρέπει να αντέχεις και οικονομικά. Εγώ αξιώθηκα ένα σχολείο (φοίτησα στο Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο Αμπελοκήπων) με καλούς καθηγητές στην πλειοψηφία τους που με εξόπλισαν με γνώση, ικανή να μου ανοίξει την πόρτα του Πανεπιστημίου, αλλά και με κουλτούρα. Σήμερα όλα αυτά εξαφανίζονται. Η ελληνική κοινωνία και μόνο με αφορμή την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση θα έπρεπε να διαδηλώνει στις πλατείες, δυστυχώς όμως δεν συνειδητοποιεί το μέγεθος της εκπαιδευτικής της καταδίκη. Κι όπως πολύ σωστά λέτε, δεν πρέπει να μιλάμε πλέον για εκπαίδευση, αλλά για διοχέτευση δεδομένων στον εγκέφαλο των μαθητών και σπουδαστών (αποφεύγουν σκόπιμα να εκπαιδεύσουν τους μαθητές να έχουν αναλυτική και συνθετική σκέψη). Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για την παιδεία δεν είναι καθόλου γενικόλογες, ούτε προϋποθέτουν μία κοινωνία κομμουνιστική για να εφαρμοστούν. Μπορείτε να τις βρείτε αναλυτικά στην ιστοσελίδα μας. Είναι απλώς θέμα καλής διάθεσης να υιοθετηθούν από την κυβέρνηση. Όμως η κυρίαρχη τάξη δεν έχει καμία απολύτως διάθεση να μορφώσει το λαό. Αν μπορούσε να τον εκπαιδεύει μόνο με τηλεοπτικά πρωινάδικα και μεσημεριανά, θα το έκανε μετά χαράς! Με λυπεί ιδιαίτερα η διαπίστωση ότι η πλειοψηφία των νέων μιλά με όσες λέξεις έχει στην τσέπη της. Και ξέρετε οι λίγες λέξεις δεν σε πάνε μακριά. Δεν μπορείς να συνθέσεις σκέψεις που θα σε οδηγήσουν πάρα πέρα.
-Το “Κίνημα των Αγανακτισμένων Πολιτών” ξεκίνησε με μία μεγάλη δυναμική. Πώς βλέπετε ότι εξελίσσεται; Πιστεύετε ότι θα διατηρήσει τη δυναμική του και σε ένα δεύτερο επίπεδο θεωρείτε ότι μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή της κατάστασης;
-Οι πλατείες παραμένουν η Νο1 απειλή για την κυβέρνηση και την τρόικα. Εκτιμώ ότι οι αγανακτισμένοι πολίτες θα τις ξαναγεμίσουν. Πέρα από τη φυσιολογική κόπωση (για ενάμιση μήνα είχαμε καθημερινές κινητοποιήσεις), πέρα από την έλευση του καυτού καλοκαιριού (κατά τη διάρκεια του οποίου βρήκε την ευκαιρία, ο δήμαρχος της Αθήνας, κ. Σγουρός, ως “οδοκαθαριστής της λαϊκής αγανάκτησης”, με τη συνοδεία πολλών διμοιριών ΜΑΤ, να καθαρίσει την πλατεία από τις σκηνές των Αγανακτισμένων), το κίνημα θα επανέλθει! Διότι αντί να εκλείπουν οι λόγοι που το συγκροτούν, επαυξάνονται! Τα νέα μέτρα, όχι απλώς δεν έχουν τελειωμό, όχι μόνο βρίσκονται σε ισχύ, αλλά οξύνονται. Μόνο και εάν το Κίνημα των Αγανακτισμένων Πολιτών επανέλθει ως ένα ρωμαλέο ρεύμα κοινωνικής αντιπολίτευσης, θα μπορέσει να αλλάξει η κατάσταση. Και βεβαίως εάν η αγανάκτηση αυτή εκφραστεί στις εκλογές με συμμετοχή και όχι αποχή. Η εκλογική αποχή είναι βούτυρο στο ψωμί τους! Γι’ αυτό πιθανώς όταν έρθει η ώρα των εκλογών θα δούμε χαζοχαρούμενα κανάλια σε διατεταγμένη υπηρεσία να προπαγανδίζουν με ζήλο την αποχή.
-Όπως βλέπετε τα πράγματα να εξελίσσονται, θεωρείτε ότι τελικά η Κυβέρνηση θα προχωρήσει σε απολύσεις στο Δημόσιο και πώς κρίνετε τη θέση ότι “οι απολύσεις είναι αναγκαίες”;
-Η κυβέρνηση προκειμένου να εφαρμόσει τα αντιλαϊκά της μέτρα, με όσο το δυνατόν λιγότερες αντιστάσεις, υιοθέτησε δύο πρακτικές: προσέβαλε, ταπείνωσε και ενοχοποίησε την κοινωνία και -ας μου επιτραπεί η έκφραση- την φλόμωσε στο ψέμα. Κάθε επαγγελματική κατηγορία που ερχόταν η σειρά της να ανεβεί στο ικρίωμα του Μνημονίου λοιδορείτο και συνοδευόταν από ψευδή στοιχεία. Στην περίπτωση των δημοσίων υπαλλήλων, υπήρξε πληθώρα απαξιωτικών χαρακτηρισμών για τον τρόπο διορισμού τους, την απόδοση του δημόσιου τομέα και ανακρίβειες ως προς τον αριθμό τους. Όταν έγινε η απογραφή τους, αποκαλύφθηκε ότι ο ισχυριζόμενος υπερπληθυσμός ήταν ένα πολύ μεγάλο ψέμα! Είμαστε 16η στη σειρά, σε επίπεδο απασχόλησης δημοσίων υπαλλήλων στην ΕΕ (συμπεριλαμβανομένων των κληρικών και της αστυνομία). Παρ’ όλα αυτά, είναι έτοιμοι να ερημώσουν κι άλλο τα νοσοκομεία από το επιστημονικό και νοσηλευτικό προσωπικό τους, τα σχολεία από το διδακτικό προσωπικό, να καταργήσουν διάφορες πολύτιμες υπηρεσίες. Είναι αποφασισμένοι να ισχυριστούν όσα ψέματα χρειάζονται, προκειμένου να περικόψουν θέσεις εργασίας του δημοσίου. Θα μας παραδώσουν στο έλεος του ιδιωτικού τομέα.
-Ένα άλλο καίριο ερώτημα, αφορά την τιμωρία. Πού σταματάει η “πολιτική ευθύνη” των πολιτικών και πού αρχίζει η ποινική ευθύνη, ιδίως για καταστάσεις όπως η σημερινή, όπου η χώρα μας έχει οδηγηθεί στην καταστροφή εξαιτίας πολιτικών επιλογών και κακοδιαχείρισης;
-Η χώρα μας είναι η χαρά του πολιτικού απατεώνα! Όταν στη Βρετανία ή σε κάποια άλλη αξιοπρεπή ευρωπαϊκή χώρα, υπουργοί και υψηλά ιστάμενοι κρατικοί λειτουργοί καταδικάζονται για κατάχρηση δημόσιου χρήματος που μπορεί να μην υπερβαίνει τις 50 χιλιάδες ευρώ, στη χώρα μας αποσιωπούνται οικονομικά σκάνδαλα και παρασπονδίες που έχουν βλάψει σοβαρά την οικονομία της χώρας. Πρόκειται για πράξεις που ξεφεύγουν από το πεδίο της πολιτικής ευθύνης και είναι οικονομικά εγκλήματα, άρα ποινικά κολάσιμες. Εν τούτοις ουδείς θα τιμωρηθεί. Ας είναι καλά η αρμονική συνεργασία όλων των αρχών εξουσίας που τους προστατεύει! Το χειρότερο δε όλων είναι ότι γίνεται σύσταση επιτροπών που διερευνούν τα διάφορα σκάνδαλα προκειμένου στο τέλος να απαλλάξουν τους εαυτούς τους. Και τον τελευταίο πολίτη της χώρας να ρωτήσετε, θα σας πει με βεβαιότητα ότι κανείς δεν θα τιμωρηθεί ποτέ. Αυτό το διαχρονικό φαινόμενο, δυστυχώς εμπότισε ως κουλτούρα και συμπεριφορά τον κοινωνικό ιστό. Μπαξίσια σε υπηρεσίες, φακελάκια, χρήματα κάτω από τα τραπέζια, ήταν ο άγραφος νόμος της χώρας μας…
-Μιλώντας για την τιμωρία, θέλω να αναφερθούμε ειδικά στη φυλακή, ως μέσο τιμωρίας. Η επικρατούσα στις ελληνικές φυλακές κατάσταση είναι νοσηρή και αυτό το γνωρίζουν όλοι οι πολιτικοί! Η φυλακή σήμερα είναι απλώς ένα μέρος όπου “στοιβάζονται” ανθρώπινες ψυχές και σε ένα δεύτερο επίπεδο “γεννά” εγκληματίες. Ποιες είναι οι προτάσεις σας ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά αυτή η κατάσταση;
-Στις ελληνικές φυλακές όπου μπαίνεις με μεγάλη ευκολία και βγαίνεις δύσκολα, επικρατεί τόσο μεγάλη βία εις βάρος της πλειοψηφίας των φυλακισμένων, ώστε χαμηλώνει σοβαρά το επίπεδο από το οποίο αρχίζει και γίνεται φυσική και αποδεκτή η τιμωρία. Οι έμποροι ναρκωτικών, οι εμπορικοί εκμεταλλευτές προσώπων (αναφέρομαι στο trafficking), οι εγκληματίες νονοί της νύχτας έχουν τον τρόπο τους να επιβιώνουν με τους δικούς τους όρους. Όμως η πλειοψηφία των κρατουμένων είναι ένας ανθρώπινος πολτός, συμπυκνωμένος σε εξαθλιωμένα κελιά, χωρίς κανένα δικαίωμα. Υπάρχουν άνθρωποι που κοιμούνται στο πάτωμα, που κλείνονται στο πειθαρχείο, που βασανίζονται, που δένονται πισθάγκωνα μέσα στην κλούβα κατά τη διάρκεια της μεταγωγής τους. Γυναίκες που τις προσβάλλουν με ταπεινωτικές ιατρικές εξετάσεις. Θάνατοι προϊόντα αδιαφορίας, ακόμα και θάνατοι σκόπιμης αμέλειας από δεσμώτες, που ποτέ δεν διαλευκάνθηκαν… Τους ευτελίζουν με όλους τους τρόπους. Από τη στιγμή που το καθεστώς αυτό αποσιωπάται και είναι επισήμως ανεκτό, νομιμοποιεί την επιβολή μίας πρόσθετης τιμωρίας παράλληλα με την δικαστική ποινή. Η ελληνική φυλακή δεν αναμορφώνει, αλλά εκδικείται και τιμωρεί ασκώντας βία πάνω στα σώματα και στην ψυχή των κρατουμένων. Και είναι η απόλυτη γκρίζα ζώνη του κοινωνικού αποκλεισμού. Το κόμμα μας δίνει πρωτεύουσα σημασία στα δικαιώματά τους. Έχει σταθεί και στέκεται έμπρακτα στο πλευρό τους και πολλές φορές ο ΣΥΡΙΖΑ αναδεικνύει θέματά τους στη Βουλή.
-Οι Έλληνες πολιτικοί γνωρίζουν τις απάνθρωπες καταστάσεις που επικρατούν στις φυλακές της χώρας. Γιατί δεν αντιδρούν και δεν λαμβάνουν δραστικά μέτρα αντιμετώπισής τους;
-Θα σας απαντήσω με… λεπτότητα: διότι σκασίλα τους! Φυσικά αυτό δεν ισχύει για τους εκπροσώπους των αριστερών κομμάτων. Η αριστερά έχει υποστεί η ίδια στο πετσί της τα κολαστήρια, τα βασανιστήρια, τις φυλακές. Ξέρει από πρώτο χέρι. Γι’ αυτό και δεν σωπαίνει.
-Πιστεύετε στην κατάργηση των φυλακών και σε εναλλακτικά μέσα επιβολής ποινής, όπως κατά καιρούς έχουν προταθεί από εγκληματολόγους, π.χ. εργασία κρατουμένων σε ειδικούς χώρους; Θεωρείτε ότι η ελληνική κοινωνία μπορεί να δεχτεί τόσο ριζικές αλλαγές; Εσείς, ποια εναλλακτικά μέσα επιβολής ποινής, θα προτείνατε;
-Το πιο εξαθλιωμένο κομμάτι της ανθρώπινης ζωής στη γη μας είναι οι φυλακισμένοι. Είναι το κατακάθι του σύγχρονου πολιτισμού. Το Γκουαντάναμο, είναι ένα απεχθές απόστημα. Οι φωτογραφίες ντοκουμέντα από τα βασανιστήρια στο εσωτερικό των φυλακών του έχουν χαρακτηρίζονται από μία τόσο σοκαριστική διαστροφή που μόνο με φωτογραφίες από το Άουσβιτς μπορούν να συγκριθούν. Με αυτή την έννοια θεωρώ ότι η λειτουργία τής φυλακής μάλλον βασίζεται στην κατάχρηση της εξουσίας παρά στην επανένταξη παραβατικών ανθρώπων. Ας έρθουμε όμως στα του οίκου μας. Η εγχώρια φυλακή έτσι όπως λειτουργεί, τόσο στην ουσία της όσο και στα ορατά της αποτελέσματα όπως έχει αποδειχτεί, είναι μία αποτυχία της ποινικής δικαιοσύνης. Η οποία ουκ ολίγες φορές επιβάλλει ποινές εξόντωσης για να εκδικηθεί ή να φοβίσει. Κυρία Καρδαρά το έγκλημα έχει αιτίες. Όπως πολύ καλά γνωρίζετε η συντριπτική πλειοψηφία των κρατουμένων είναι μετανάστες, τσιγγάνοι, φτωχοί, εξαρτημένοι. Ο πληθυσμός της φυλακής καθορίζεται εν πολλοίς από ένα σύστημα πολλαπλών κοινωνικών διακρίσεων. Το θέμα λοιπόν δεν είναι να βελτιωθούν μόνο οι συνθήκες των φυλακών. Το θέμα είναι να δημιουργήσει η πολιτεία τις προϋποθέσεις εκείνες που θα μειώσουν τις κακουργηματικές πράξεις και θα περιορίσουν την παραβατικότητα. Η ελληνική κοινωνία όντως παρουσιάζει μία δυσανεξία στο συγκεκριμένο θέμα. Διότι έχει άγνοια. Όταν δεν γνωρίζεις κάτι, το δαιμονοποιείς.
-Πώς πιστεύετε ότι μπορεί να αντιμετωπίσει η οργανωμένη Πολιτεία την παραβατική συμπεριφορά ανηλίκων; Ποια μέτρα πρόληψης μπορεί να ληφθούν και ποια μέτρα καταπολέμησης παρόμοιων φαινομένων προτείνετε;
-Να κλείσει η ντροπή που ονομάζεται αναμορφωτήριο! Να πάψει να λειτουργεί αυτή η σύγχρονη Σπιναλόγκα! Και αντ’ αυτού να δημιουργηθούν δίκτυα πρόληψης, στήριξης, φροντίδας των παιδιών, των εφήβων, των νέων. Είναι δυνατόν εν έτει 2011 να υπάρχουν κολαστήρια για ανηλίκους; Είναι δυνατόν το κράτος να αντιμετωπίζει με φυλακές τα παραπτώματα ενός ανήλικα ανθρώπου; Οι περισσότεροι ανήλικοι κρατούμενοι επιστρέφουν μετά την αποφυλάκισή τους στις αντρικές φυλακές. Η φυλακή είναι σχολείο ισοπέδωσης, υποταγής, ρουφιανιάς. Δεν πρέπει κανένα παιδί να βρίσκεται πίσω από τα κάγκελα!
-Κλείνοντας, θα ήθελα να σας ρωτήσω αν πιστεύετε ότι η χώρα μας θα βγει από το αδιέξοδο -όχι μόνο οικονομικό, αλλά και κοινωνικό- στο οποίο βρίσκεται και αν η Αριστερά θα μπορέσει να παίξει ένα δυναμικό ρόλο στις εξελίξεις;
-Μόνο η ίδια η κοινωνία μπορεί να σταθεί ανάχωμα στην οικονομική καταστροφή της χώρας. Μόνο αυτή με τις κινητοποιήσεις της μπορεί να αποτελέσει το αντίπαλο δέος στο μπλοκ κυβέρνησης-τρόικας-εργοδοσίας. Μόνο αυτή μπορεί να ανατρέψει αυτή την κυβέρνηση και να την αντικαταστήσει μέσω της ψήφου της με μία αντι-μνημονιακή συμμαχία εξουσίας, που θα βγάλει την Ελλάδα από το οικονομικό αδιέξοδο. Για τους λόγους αυτούς η αριστερά οφείλει να παραμερίσει τον εγωισμό της και τα πολιτικά μικροσυμφέροντά της και να συνυπάρξει σε μία εκλογική συμμαχία με όλες τις δυνάμεις εκείνες που αμφισβητούν το μνημόνιο από προοδευτική σκοπιά. Αν δείτε τις δημοσκοπήσεις, το άθροισμα των πολιτικών δυνάμεων που έχουν εκφραστεί κατά του Μνημονίου, καθιστά «πρώην μεγάλα» τα δύο κόμματα εξουσίας.
-Κύριε Τσίπρα, σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
-Κι εγώ σας ευχαριστώ. Με συμπαρασύρατε σε μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση.
Καρδαρά Αγγελική 