Τα μαγικά 5 δευτερόλεπτα

Μοιάζουν μαγικά τα δευτερόλεπτα εκείνα που μετράμε αντίστροφα για την έλευση του νέου χρόνου. «Πέντε, τέσσερα, τρία, δύο, ένα» και τα φώτα ανάβουν. Ανταλλάσουμε ένα τρυφερό φιλί και μία ζεστή αγκαλιά με όσους αγαπάμε και κοιταζόμαστε όλο νόημα. Σαν να έχουμε την αίσθηση ή ακόμα και την πεποίθηση ότι κάτι συνταρακτικό θα συμβεί. Οι πιο αισιόδοξοι και ονειροπόλοι από εμάς πιστεύουμε ότι μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα θα μας αγγίζει με το ραβδάκι της μία νεράιδα και θα αλλάξει ριζικά η ζωή μας. Θα μας δοθεί η ευκαιρία να πραγματοποιήσουμε τα πιο κρυφά όνειρά μας, θα «πιάσουν» οι πιο τρελές ευχές μας, θα δούμε να υλοποιούνται οι πιο υψηλοί μας στόχοι και θα γίνουμε οι ήρωες του πιο αγαπημένου μας παραμυθιού….
Σαφώς, η ζωή μας δεν αλλάζει τόσο γρήγορα και ριζικά, μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Είναι, ωστόσο, όμορφο να γεννιέται μέσα στην ψυχή ξανά η ελπίδα, να ζωγραφίζεται στο πρόσωπο το χαμόγελο και, παρά τις δύσκολες στιγμές και τα δάκρυα του «γέρου-χρόνου» που φεύγει, να ανοίγουμε το παράθυρο στον ήλιο και να αναζητάμε το φως που θα πλημμυρίσει τις σκέψεις και τα όνειρά μας….
Θυμάμαι ότι από παιδί λάτρευα αυτή την ημέρα: την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Δίπλα στο τζάκι, με το βλέμμα στραμμένο στο Χριστουγεννιάτικο δέντρο, περίμενα να ζήσω το δικό μου παραμύθι και έγραφα στο ημερολόγιο μου τις σκέψεις μου. Έκανα μία ανασκόπηση της χρονιάς που μας αποχαιρετούσε, περιέγραφα τις πιο σημαντικές στιγμές που είχα ζήσει και κατέγραφα τους στόχους του νέου έτους, ώστε την επόμενη χρονιά να δω ποιους στόχους είχα καταφέρει να υλοποιήσω και ποιους όχι. Πάντα, «πασπάλιζα» τα μελλοντικά μου σχέδια με μία δόση ονειροπόλησης και πολλή «δόση» από τη μαγεία των παραμυθιών ….
Έτσι και σήμερα, έχω μία γλυκιά ανυπομονησία…ανυπομονώ να έρθουν οι φίλοι μου στο σπίτι, ανυπομονώ να μετρήσουμε αντίστροφα, να σβήσουμε τα φωτά, να κάνουμε μία ευχή και όταν ανάψουμε ξανά τα φώτα, να αισθανθώ αυτό το τσίμπημα στην καρδιά ότι κάτι καινούργιο, δυνατό και δημιουργικό, ξεκινάει…
Αναμφίβολα, φέτος όλοι οι Έλληνες είμαστε μουδιασμένοι, το χαμόγελο δεν είναι τόσο πλατύ, οι έγνοιες πολλές και οι αγωνίες ακόμα περισσότερες για το τι θα μας φέρει ο καινούργιος χρόνος. Κανείς μας δεν ξέρει εάν θα βελτιωθεί η επικρατούσα κατάσταση στη χώρα μας, εάν θα πάψουν να απολύονται τόσοι άνθρωποι, εάν θα μειωθεί το μεταναστευτικό κύμα Ελλήνων προς νέες πατρίδες και νέες ελπίδες, εάν θα φτιαχτούν καινούργιες θέσεις εργασίας, εάν άνθρωποι με λαμπρά μυαλά και φρέσκιες ιδέες θα ανοίξουν καινούργιους δρόμους, πιο ελπιδοφόρους, στην Ελλάδα. Ωστόσο, όλοι μας έχουμε την ανάγκη να ελπίζουμε σε κάτι. Όλοι μας έχουμε την ανάγκη να πιστέψουμε ξανά στο όνειρο. Όλοι μας έχουμε την ανάγκη να ξεφύγουμε λίγο από τη ρουτίνα της καθημερινότητας και να ανοίξουμε την αγκαλιά μας σε όσους αγαπάμε και όσους θέλουμε να αγαπήσουμε.
Απόψε, λοιπόν, παρά τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες, ας επιτρέψουμε στον εαυτό μας αυτήν τη μικρή «απόλαυση»: ας μη σκεφτούμε λογικά και ας χρωματίσουμε τη νύχτα μας με τα πιο ζωηρά χρώματα. Ας νιώσουμε ότι αυτά τα μαγικά δευτερόλεπτα πριν τον ερχομό του νέου έτους μπορεί να μας φέρουν πιο κοντά στο όνειρό μας. Άλλωστε, εάν το πιστέψουμε με όλη τη δύναμη του μυαλού και της ψυχής μας, μπορεί «το σύμπαν να συνωμοτήσει», όπως γράφει και ο σπουδαίος συγγραφέας Paolo Coehlio, για να πετύχουμε το στόχο μας! Καλή χρονιά, αγαπημένοι μου! Κλείνω γρήγορα τον υπολογιστή και αρχίζω τις ετοιμασίες μου για απόψε….ελπίζω να είναι υπέροχα εκείνα τα μαγικά πέντε δευτερόλεπτα….

2012 in review

Και να η ετήσια αναφορά μου για το έτος 2012 (από τέλη Σεπτέμβρη μέχρι τώρα) που μου έστειλε σήμερα το πρωί το wordpress.com σχετικά με τη σελίδα μου: τη «σελιδούλα» μου που τόσο πολύ αγαπώ και που μου έδωσε την ευκαιρία να εκφράσω ελεύθερα σκέψεις, απόψεις, ιδέες, να καταθέσω προτάσεις και να μοιραστώ μαζί σας όνειρα και στιγμές…
Κατ’ αρχάς, σας ευχαριστώ όλους, από τα βάθη της καρδιάς, που με…διαβάζετε. Το γεγονός αυτό, αναμφίβολα, με τιμά και μου δίνει φτερά να προχωρήσω και να συνεχίσω τη δημιουργική δουλειά. Για μένα, αυτή η σελίδα είναι πάρα πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής μου, γιατί μέσω αυτής έχω μία ευκαιρία, να αφήσω την ψυχή μου να μιλήσει. Τα ξενύχτια, πολλές φορές, ατελείωτα για να ετοιμάσω το υλικό μου, όμως αξίζει τον κόπο. «Όταν κάνεις κάτι με πολλή αγάπη και πολύ μεράκι, το αποτέλεσμα αργά ή γρήγορα θα φανεί» και αυτό είναι το μήνυμα που θέλω να περάσω σε όλους, κυρίως στα νέα παιδιά. Αυτό που είναι εξίσου σημαντικό είναι ότι με τη δική σας στήριξη και την πολύτιμη βοήθεια κάποιων δικών μου ανθρώπων «στήθηκε» η σελίδα, εφόσον δεν είχα τη διαφήμιση ή την προβολή από άλλους….
Υπόσχομαι ότι από το νέο έτος, θα είμαι ακόμα πιο δυναμική και θα δουλέψω ακόμα πιο σκληρά, με νέες έρευνες, ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις, άρθρα, ιστορίες…. Σας θέλω όμως δίπλα μου, για να αποδείξουμε ότι με αγάπη, με πείσμα, επιμονή και ασφαλώς σκληρή και συστηματική δουλειά, οι στόχοι μπορούν να υλοποιηθούν και τα όνειρά μας να γίνουν πραγματικότητα!! Εύχομαι στον καθένα από εσάς ξεχωριστά, το 2013 να πραγματοποιήσει το πιο μεγάλο όνειρό του….!(Ως Σαββατογεννημένη και με μικρασιατικές ρίζες από παππούδες οι ευχές μου «πιάνουν»!!!)

The WordPress.com stats helper monkeys prepared a 2012 annual report for this blog.

Here’s an excerpt:

600 people reached the top of Mt. Everest in 2012. This blog got about 3,200 views in 2012. If every person who reached the top of Mt. Everest viewed this blog, it would have taken 5 years to get that many views.

Μία προσευχή για τα παιδιά (το ποίημα)

Μία μεγάλη αγκαλιά και μία δυνατή προσευχή κάνω για όλα του κόσμου τα παιδιά
Να είναι γερά και να χαμογελάνε πλατιά
Γιατί η ζωή ανήκει στα παιδιά
Και τα παιδιά είναι του κόσμου η χαρά

Μία μεγάλη αγκαλιά και μία δυνατή προσευχή κάνω και για σένα
Ξέρω ότι όλα σύντομα θα γίνουν όπως πριν
Ένα χαμόγελο θα λάμψει ξανά στο πρόσωπό σου
Ένας ήλιος θα φωτίσει τη ζωή σου και όλα τα άσχημα θα σβήσουν μεμιάς

Ένας αγώνας σκληρός και άδικος είναι η ζωή μας
Όμως με δύναμη και πίστη όλα θα ξεπεραστούν και θα γίνουν όμορφα ξανά
Μην φοβάσαι, μην νιώθεις μόνη, είμαστε όλοι μαζί, μια δυνατή γροθιά
Και θα διώξουμε μακριά κάθε κακό και ό,τι σε πονά…

Χαμογέλασε, γλυκιά μου, μην φοβάσαι
Ο Θεούλης προσέχει όλα του κόσμου τα παιδιά
Σύντομα θα τα κάνει καλά για να γελάσουμε και να παίξουμε τρελά
Όπως παλιά, σε έναν κήπο φορτωμένο με λουλούδια και πουλιά

Μία μεγάλη αγκαλιά και μία δυνατή προσευχή κάνω για όλα του κόσμου τα παιδιά
Να είναι γερά και να χαμογελάνε πλατιά
Γιατί η ζωή ανήκει στα παιδιά
Και τα παιδιά είναι του κόσμου η χαρά

Μία προσευχή για όλα του κόσμου τα παιδιά

Χρόνια πολλά σε όλους!! Εύχομαι από τα βάθη της ψυχής υγεία και ευτυχία!! Μία όμορφη, γιορτινή μέρα αγάπης και χαράς, έχει ξημερώσει. 25 Δεκέμβρη και η οικογένεια θα συγκεντρωθεί γύρω από το γιορτινό τραπέζι, θα ανταλλάξει ευχές και δώρα. Θα αφήσουμε τον οίνο να ευφράνει την ψυχή μας και θα ξεφύγουμε από τη ρουτίνα της καθημερινότητάς μας. Είναι, πράγματι, μία πολύ σπουδαία μέρα η σημερινή και μία πολύτιμη ευκαιρία να έρθουμε πιο κοντά και να πούμε «σ’ αγαπώ» στους δικούς μας ανθρώπους, τους οποίους πολλές φορές παραμελούμε, μέσα στην άγρια μανία της καθημερινότητας. Οπότε, αυτή την ημέρα, ας περάσουμε όμορφα και ας ζήσουμε μαγικές στιγμές με όσους αγαπάμε. Κυρίως όμως ας κάναμε μία μεγάλη προσευχή για όλα τα παιδιά του κόσμου, να είναι γερά και ευτυχισμένα! Γιατί η σημερινή μέρα ανήκει, πρωτίστως, στα παιδιά μας, στις αθώες ψυχούλες που ξέρουν μόνο να αγαπάνε και να γελάνε.
Ας ενώσουμε τις φωνές μας και τις θετικές μας σκέψεις και ας τις στείλουμε σε όλα εκείνα τα παιδάκια που φέτος τα Χριστούγεννα δεν θα βρίσκονται στο γιορτινό τραπέζι.
Ας προσευχηθούμε για τα παιδάκια που βρίσκονται στα νοσοκομεία, να γίνουν γρήγορα καλά.
Ας προσευχηθούμε για τα παιδάκια που βρίσκονται στα ιδρύματα και δεν έχουν την ζεστή αγκαλίτσα της μανούλας για να νιώσουν τη στοργή και τη θαλπωρή.
Ας προσευχηθούμε για τα παιδάκια που βρίσκονται στα ορφανοτροφεία, χωρίς την οικογένειά τους.
Ας προσευχηθούμε για τα παιδάκια που κάποιοι επιτήδειοι έχουν βγάλει στα φανάρια, εκμεταλλευόμενοι το αθώο παιδικό τους βλέμμα.
Ας προσευχηθούμε για τα κακοποιημένα παιδάκια που δεν έχουν νιώσει το χάδι της μάνας και του πατέρα και που δεν έχουν μάθει τι σημαίνει να αγαπάς και να σε αγαπάνε.
Μία μεγάλη προσευχή για όλα τα παιδιά του κόσμου και κυρίως για όσα μας έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, ας γίνει η σημερινή μέρα, ώστε να αποκτήσει το πραγματικό νόημά της και την αληθινή της ουσία. Γιατί πίσω από τα γέλια και τις χαρές, αυτό που έχει αξία και σημασία είναι η ανθρωπιά. Χωρίς την ανθρωπιά, την αληθινή και ανιδιοτελή αγάπη για όλα τα παιδιά, είμαστε μηδενικά και η ζωή μας δεν έχει καμία απολύτως αξία. Ας κοιτάξουμε, λοιπόν, ψηλά στον ουρανό και σε όποιον Θεό κι αν πιστεύει καθένας από εμάς, ας ζητήσει ολόψυχα, να είναι όλα τα παιδιά του κόσμο καλά και να χαμογελάσουν ξανά…..
Χρόνια πολλά, σε όλους σας!!

Οι ζωές των άλλων

Πόση γοητεία, άραγε, μπορεί να μας ασκήσουν οι ζωές των άλλων; Πολύ μεγάλη, εάν κρίνω από το πόσο εντυπωσιάστηκα από την θεατρική παράσταση «Οι Ζωές των άλλων» την οποία παρακολούθησα χθες στο θέατρο με τους: Άννα Μάσχα, Φάνη Μουρατίδη, Μανώλη Μαυροματάκη, Κώστα Μπερικόπουλο και Γιώργο Συμεωνίδη, σε σκηνοθεσία της Αλίκης Δανέζη-Knutsen και μετάφραση της Έρι Κύργια. Μία συγκλονιστική παράσταση, την οποία συστήνω ανεπιφύλακτα σε όλους τους φίλους-αναγνώστες της σελίδας. Πρόκειται για ένα πολιτικό-ψυχολογικό θρίλερ, το οποίο μας κράτησε με κομμένη την ανάσα από την έναρξη μέχρι το τέλος. Η ιστορία σε καθηλώνει και οι ερμηνείες ήταν συγκλονιστικές.
Οι Ζωές των Άλλων (Γερμ. Das Leben der Anderen) αποτελεί γερμανική κινηματογραφική ταινία του σεναριογράφου και σκηνοθέτη Φλόριαν Χένκελ φον Ντόνερσμαρκ. Η ταινία βραβεύτηκε το 2006 με το Βραβείο Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας, ενώ σημείωσε ρεκόρ υποψηφιοτήτων στα Γερμανικά Βραβεία Κινηματογράφου.
Η υπόθεση εκτυλίσσεται στο Ανατολικό Βερολίνο του 1984. Το Βερολίνο είναι ακόμη διαιρεμένο σε δύο μέρη: το Ανατολικό και Δυτικό και η πανίσχυρη μυστική αστυνομία Στάζι έχει δημιουργήσει ένα παρακράτος τρόμου και χαφιεδισμού. Μέσα σε ένα κλίμα τρομολαγνείας, όλοι είναι «ένοχοι» και όσοι θέλουν να επιβιώσουν πρέπει να γίνουν καταδότες των συνανθρώπων τους. Είναι ενδεικτική μία φράση που ακούγεται στο έργο «εάν μιλήσετε για όσα είδατε ή ακούσατε, να ξεχάσετε τη θέση της κόρης σας στην Ιατρική Σχολή».
Οι κάτοικοι της πόλης επιτηρούνται από 100.000 υπαλλήλους και 200.000 κατασκόπους της Στάζι, της μυστικής αστυνομίας της Ανατολικής Γερμανίας, η οποία έχει ένα καλά δικτυωμένο σύστημα παρακολούθησης των πολιτών και ταυτόχρονα επιβάλλει βασανιστήρια για να φτάσει στην «αλήθεια» που θέλει. Ανάμεσα στους πολλοστούς πράκτορες, βρίσκεται ο ήρωας Γκερντ Βίσλερ (Μ. Μαυροματάκης), ένας αγέλαστος, ανέκφραστος, πιστός στην υπηρεσία του και τους «στόχους» της, μοναχικός πράκτορας, ο οποίος καλείται να παρακολουθήσει, ύστερα από εντολή πολιτικού προσώπου, έναν διάσημο θεατρικό συγγραφέα, τον Γκεόργκ Ντρέιμαν (Φ. Μουρατίδης) και την ηθοποιό φίλη του (Α. Μάσχα). Ο Ντρέιμαν είναι ένας ιδεαλιστής και πιστός στο κομμουνιστικό καθεστώς, ο οποίος επιδιώκει να φέρει στην επιφάνεια στοιχεία για την τρομοκρατική δράση του καθεστώτος. Η νεαρή φίλη του, που έχει παράλληλο δεσμό με τον πολιτικό, είναι μία γυναίκα παθιασμένη με την καριέρα της και εθισμένη στα αντικαταθλιπτικά χάπια.
Οι ηθοποιοί έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό. Ο Φάνης Μουρατίδης είναι ένας ηθοποιός που έχω ξεχωρίσει χρόνια για το ταλέντο του. Ως Ντρέιμαν, απέδωσε άριστα το ρόλο του ιδεολόγου κομμουνιστή, προσηλωμένου στην ιδέα της αλλαγής, αλλά και ταυτόχρονα του ερωτευμένου άντρα που αδυνατεί να πιστέψει ότι η γυναίκα που με τόσο πάθος αγαπάει μπορεί να τον προδώσει. Με το καθαρό και παθιασμένο βλέμμα ενός ιδεολόγου και με την αισθαντική φωνή ενός ερωτευμένου άντρα, μας κράτησε μέχρι τελευταία στιγμή και μας έκανε να ριγήσουμε από συγκίνηση.
Ο Μαυροματάκης με εντυπωσίασε γιατί ένιωθα ότι «μιλάει» ακόμα και με το βλέμμα του. Το βλέμμα του έκρυβε τον τεράστιο πόνο ενός καταπιεσμένου ανθρώπου, ενός «γραναζιού» μίας βρόμικης μηχανής που αφανίζει ζωές, καταστρέφει καριέρες και εκμαυλίζει συνειδήσεις. Με την τελευταία ατάκα του έργου, που ακούγεται από το δικό του στόμα, δάκρυσα….
Η Άννα Μάσχα, σαν βγαλμένη από κάποιο παραμύθι ή καλύτερα αρχαίο μύθο, ψηλόλιγνη, αέρινη, με μία φωνή που σε κάνει να «ραγίζεις», ακροβάτησε ανάμεσα σε εύθραυστες καταστάσεις και ακόμα πιο εύθραυστα συναισθήματα: στον έρωτα, το πάθος, τα πάθη, τη φιλοδοξία, τη ματαιοδοξία, την προδοσία. Γοητευτική και υπέροχη στο ρόλο της.
Ο πολιτικός που υποδύθηκε ο Κώστας Μπερικόπουλος, είχε το βλέμμα ενός ανθρώπου που θέλει να εξουσιάζει τους πάντες και τα πάντα και που νιώθει ότι όλος ο κόσμος του ανήκει. Ένα απεχθές πρόσωπο, το οποίο απέδωσε άψογα ο Κ. Μπερικόπουλος.
Τέλος, ο Γ. Συμεωνίδης, σε πολλαπλούς ρόλους, κατάφερε με άνεση να μπαίνει στην ψυχολογία των διαφορετικών ηρώων που ενσάρκωνε και άλλοτε να γίνεται απεχθής, άλλοτε τρομακτικός κι άλλοτε συμπαθής.
Αξίζουν συγχαρητήρια στους συντελεστές αυτής της αξιόλογης θεατρικής δουλειάς και εύχομαι να μας χαρίσουν και άλλες τέτοιες στιγμές, γιατί το θέατρο είναι πολιτισμός και μέσα από καλές δουλειές αποκομίζουμε πάρα πολλά, «πλουτίζουμε» σε συναισθήματα, αντλούμε ιδέες και μπορούμε να κοιτάξουμε από μία διαφορετική οπτική γωνία τον κόσμο που μας περιβάλλει.
Αυτό που «κρατώ» από το έργο είναι το πόσο αριστοτεχνικά αποτυπώθηκε η σκληρή αλήθεια ενός καθεστώτος τρομοκρατίας και ποια είναι τα κοινά σημεία με τη σημερινή εποχή, όπου ζούμε μεν σε ένα ελεύθερο καθεστώς όπου όλοι οι πολίτες, φαινομενικά τουλάχιστον, εκφράζουμε ελεύθερα τη γνώμη μας, αλλά οι χαφιέδες, οι φαύλοι πολιτικοί, οι διεφθαρμένοι κρατικοί λειτουργοί, δυστυχώς εξακολουθούν να μας απειλούν και να αποτελούν μία τραγική πραγματικότητα στα σύγχρονα κράτη, με τους εναπομείναντες ιδεολόγους να παλεύουν να αλλάξουν μία άθλια κατάσταση….
Το τελικό συμπέρασμα, μήπως δυστυχώς είναι ότι, όσο κι αν προοδεύσουν οι κοινωνίες, όσα επιτεύγματα κι αν λάβουν χώρα, πάντα όνειρα θα γκρεμίζονται, ιδέες θα καίγονται και σημαντικές προσωπικότητες θα αφανίζονται, στο όνομα της αδιαφάνειας, της διαφθοράς και της φαυλότητας, ενώ στο πλαίσιο τέτοιων κοινωνιών, οι ζωές των άλλων πάντα θα αποτελούν το επίκεντρο του ενδιαφέροντος….

Κλεπτομανία στην εφηβεία:μαρτυρίες που συγκλονίζουν

Κορίτσια στην εφηβεία που το αίμα τους βράζει…
Κορίτσια στην εφηβεία που θέλουν να ζήσουν τη ζωή τους στα άκρα…
Κορίτσια στην εφηβεία που έχουν την ανάγκη να νιώσουν την αδρεναλίνη τους να ανεβαίνει στα ύψη και να αποκτήσουν συγκλονιστικές εμπειρίες…
Κορίτσια στην εφηβεία που δεν φοβούνται τις συνέπειες των πράξεών τους και ακολουθούν μόνο τα «θέλω» τους και την παρόρμηση της στιγμής…
Κορίτσια στην εφηβεία που δοκιμάζουν τα όρια –τόσα τα δικά τους, όσο και των γύρω τους-…
Κορίτσια στην εφηβεία που θέλουν να «σπάσουν» το κατεστημένο και να υπερβούν τα κοινωνικά επιβεβλημένα όρια…
Κορίτσια στην εφηβεία που μισούν τα «πρέπει» μίας κοινωνίας, η οποία δεν τους αφήνει περιθώρια να χαρούν τις μικρές, καθημερινές στιγμές τους….
Κορίτσια στην εφηβεία που θέλουν πάντα να κερδίζουν, έστω κι αν αυτό σημαίνει την πτώση των άλλων….
Κορίτσια στην εφηβεία που θέλουν να κατακτήσουν το όνειρό τους, χωρίς όμως να ξέρουν τον τρόπο….
Κορίτσια στην εφηβεία που θέλουν να αγαπήσουν και να αγαπηθούν, αλλά δεν ξέρουν πώς….

Κορίτσια στην εφηβεία με πλησίασαν και μου εξομολογήθηκαν τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες τους. Μου μίλησαν για το «παράνομο» μυστικό που συζητείται πλέον έντονα στις εφηβικές παρέες και τους προκαλεί φόβο. Γι’ αυτό, με παρακάλεσαν να γράψω ένα κείμενο για το φλέγον ζήτημα της κλεπτομανίας στην εφηβεία, ώστε να αφυπνιστούν γονείς και να βοηθήσουν έγκαιρα τα παιδιά τους που, για μία πληθώρα λόγων, μπορεί να μπλέξουν σε καταστάσεις με ολέθριες συνέπειες για το μέλλον τους. Οπότε, τονίζω εξ’ αρχής, ότι με το σημερινό μου κείμενο καταγράφω τις μαρτυρίες έφηβων κοριτσιών που δεν έχουν προβεί τα ίδια σε παράνομες πράξεις, αλλά μου εξομολογήθηκαν τι συζητείται στις παρέες των εφήβων τελευταία….

Κορίτσια στην εφηβεία που ιντριγκάρονται με το να κλέβουν ρούχα, αξεσουάρ, καλλυντικά από καταστήματα, κυρίως σε μεγάλα εμπορικά κέντρα. Η μέθοδος που χρησιμοποιούν, όπως μου την περιέγραψαν κοπέλες που δεν είναι μπλεγμένες, είναι η εξής: Γεμίζουν τις τσάντες τους με ψαλίδια, μπαίνουν στα καταστήματα, αφού πρώτα έχουν κάνουν την «έρευνα-αγοράς», πολλές φορές και μέσα από το Internet έχοντας τσεκάρει τα προϊόντα που πωλούνται και τους ενδιαφέρουν. Μπαίνοντας στο κατάστημα, επιλέγουν αρκετά ρούχα ή άλλα είδη και κατευθύνονται προς το δοκιμαστήριο για να τα προβάρουν. Στο δοκιμαστήριο, κόβουν με το ψαλίδι το ύφασμα γύρω από το αντικλεπτικό μηχάνημα και γεμίζουν τις τσάντες με την παράνομη «λεία» τους. Μετά, νιώθοντας μεγάλη χαρά καθώς έχουν καταφέρει να περάσουν από τα μηχανήματα χωρίς να γίνουν αντιληπτές από τους υπάλληλους του καταστήματος, επιστρέφουν ανενόχλητες στο σπίτι και φοράνε τα κλεμμένα ρούχα, με τις μεγάλες τρύπες στο πίσω μέρος, τις οποίες καλύπτουν με τα μαλλιά τους αλλά και με φουλάρια που σπάνια αποχωρίζονται. Τα κορίτσια δηλώνουν ενθουσιασμένα με την πράξη τους και συνεπαρμένα από τη «μεγάλη» ζωή που τους προσφέρεται με αυτό τον τρόπο, με αποτέλεσμα πολλές φορές να επιδεικνύουν τα παράνομα εμπορεύματα στις παρέες τους.
Εξίσου και σε εστιατόρια και σε καφετέριες, κυρίως σε σχολικές εκδρομές όπου ο αριθμός των μαθητών είναι πολύ υψηλός, κάποιοι μαθητές και μαθήτριες επιλέγουν να φύγουν χωρίς να πληρώσουν το χρηματικό ποσό που τους αναλογεί, αφήνοντας τα υπόλοιπα μέλη της παρέας να «βγάλουν το φίδι από την τρύπα»….
Σαφώς, αυτές οι παραβατικές συμπεριφορές μπορεί απλά και μόνο να είναι παροδικές και να αφορούν την γενικότερη «κρίση της εφηβείας». Σε αυτό θα μας απαντήσουν οι ειδικοί που ασχολούνται με το θέμα και έχουν τη γνώση να μας δώσουν επιστημονικά τεκμηριωμένες απαντήσεις. Εγώ, από την δική μου πλευρά, δεσμεύομαι να ασχοληθώ με το ζήτημα εκτενέστερα και σε πιο επιστημονικό επίπεδο.

Το ερώτημα, όμως, που θέτω με το παρόν κείμενο είναι «ποια είναι η δική μας ευθύνη, ως γονείς και εκπαιδευτικοί; Τι πρέπει να κάνουμε; Πώς πρέπει να αντιδράσουμε; Πώς να πλησιάσουμε και τι να πούμε σε νεαρά κορίτσια που έχουν ταυτίσει την ευτυχία και τη χαρά της ζωής με δύο κλεμμένα ρούχα και μία κλεμμένη ζωή;;;;;».
Δεν το κρύβω ότι τέτοιου είδους συμπεριφορές, ακόμα και αν είναι προσωρινές και ενδεικτικές ενός εφηβικού ξεσπάσματος, με προβληματίζουν έντονα και μου δημιουργούν συναισθήματα αγωνίας και φόβου για την κατάληξη νέων παιδιών που έχουν χίλιους δύο λόγους για να είναι ευτυχισμένα. Παιδιά που έπρεπε να ασχολούνται με τον αθλητισμό, να παθιάζονται με το θέατρο και τον κινηματογράφο, να ονειρεύονται μέσα από βιβλία, να βγαίνουν τα ραντεβουδάκια τους, να κάνουν σχέδια για το πώς θα φτιάξουν ένα πιο όμορφο μέλλον.
Και απευθύνω μία ερώτηση σε όλους εμάς τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς, καθώς επίσης στους πολιτικούς μας, τους ταγούς αυτής της κοινωνίας: «τι κάνουμε ώστε να δείξουμε στα παιδιά μας την ομορφιά της ζωής; Γιατί δεν είναι δυνατόν, κάποια ευθύνη φέρουμε εμείς οι ενήλικες όταν τα παιδιά αναζητούν την ευτυχία στα κλεμμένα και τα δανεικά!!».

Θεωρώ ότι πρέπει άμεσα να αντιδράσουμε, κυρίως να αφυπνιστούμε, διότι πρώτον, εάν συλληφθεί ένα κορίτσι στην πιο τρυφερή του ηλικία να κλέβει, οι επιπτώσεις μπορεί να είναι δραματικές και το ψυχολογικό κόστος θα είναι τεράστιο πρωτίστως για το ίδιο το παιδί, αλλά και για τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του. Δεύτερον, κανείς δεν μπορεί να μας εγγυηθεί ότι ένα κορίτσι που ξεκινάει να κάνει μικροκλοπές, δεν θα «γλυκαθεί» από τη «μεγάλη» ζωή που νιώθει ότι κάνει και δεν θα προχωρήσει σε ακόμα πιο επικίνδυνα μονοπάτια, για να πετύχει τους στόχους τους.
Χωρίς να θέλω να κινδυνολογήσω, θα ζητήσω από όλους μας –κατά κύριο λόγο γονείς και εκπαιδευτικούς- να αφυπνιστούμε και να ακούσαμε τους εφήβους μας και όλα όσα μας λένε με τα λόγια τους, αλλά και με τα μάτια τους ακόμα. Τα παιδιά χρειάζονται τη βοήθειά μας, μας έχουν ανάγκη και μας θέλουν δίπλα τους, με τρόπο ουσιαστικό και ενεργό. Και εμείς, ως μεγαλύτεροι, οφείλουμε κυρίως να τους εξηγήσουμε, πέρα από ηθικολογίες, τι σημαίνει το να παραβιάζεις την ξένη ιδιοκτησία και να αναζητάς την ευτυχία στην απάτη, το ψέμα και την παρανομία. Ας τους δείξουμε το δρόμο να θέτουν υψηλούς στόχους και να αγωνίζονται σωστά και δίκαια για την υλοποίησή τους. Για να γίνει αυτό όμως, πρέπει πρώτα από όλα εμείς οι ίδιοι να κοιταχτούμε στον καθρέπτη, να αναζητήσουμε το βάρος της ευθύνης μας και να προσπαθήσουμε να αποτελέσουμε υγιή πρότυπα για τα παιδιά μας. Τουλάχιστον, ας προλάβουμε καταστάσεις έγκαιρα και ας αναζητήσουμε βοήθεια, προτού είναι πολύ αργά για τους εφήβους. Και, θα έλεγα, ας προσπαθήσουμε, όσοι τουλάχιστον πιστεύουμε στη νέα γένια, να δώσουμε στα παιδιά μας το κίνητρο να πιστέψουν ξανά στο παραμύθι που τόσο ανάγκη έχει η εφηβεία και να διεκδικήσουν μία ομορφότερη και καλύτερη ζωή που δεν βρίσκεται στα κλεμμένα πράγματα, αλλά σε όσα τα ίδια τα παιδιά μπορούν να δημιουργήσουν. Εάν, δηλαδή, ξεφύγουμε κι εμείς οι ίδιοι από τον καταναλωτισμό και την ταύτιση της επιτυχίας και της ευτυχίας με τα υλικά αγαθά, τότε και τα παιδιά μας θα μάθουν να ονειρεύονται…..
Η έρευνα θα συνεχιστεί….

Χριστούγεννα και πρόγραμμα μελέτης για τους μαθητές

Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν. Μικροί και μεγάλοι περιμένουν τις μέρες των εορτών με μεγάλη χαρά και γλυκιά ανυπομονησία. Όλοι μας θα έχουμε τη δυνατότητα να ξεφύγουμε, έστω για λίγο, από τη ρουτίνα της καθημερινότητας, να χαλαρώσουμε και να βρεθούμε με τους ανθρώπους που αγαπάμε. Τα παιδιά θα παίξουν, θα γελάσουν, θα βγούνε βόλτες, θα πούνε τα κάλαντα, αλλά και θα…πρέπει να διαβάσουν, γιατί σίγουρα οι δάσκαλοι και οι καθηγητές θα τους έχουν αναθέσει πολλές εργασίες και επαναλήψεις!! Κι εγώ στους αγαπημένους μου μαθητές έχω βάλει αρκετή δουλίτσα, για να είμαι ειλικρινής….!! Ωστόσο, όταν με ρωτάνε τα παιδιά «πρέπει να μελετήσουμε τα Χριστούγεννα; Δεν είναι ημέρες ξεκούρασης και χαράς;» πάντα απαντώ «Ασφαλώς! Οι μέρες των εορτών είναι μία πολύ σημαντική περίοδος στη ζωή μας. Έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε ό,τι δεν μπορούμε στην καθημερινότητά μας. Κυρίως, να δούμε τους αγαπημένους μας ανθρώπους και να περάσουμε μαζί τους όμορφες στιγμές».
Οπότε, όλοι οι γονείς πρέπει να φροντίσουμε ώστε τα παιδιά μας να ξεκουραστούν και πρωτίστως να περάσουν καλά, κάνοντας πράγματα που αγαπάνε. Να κάνουμε τις βολτούλες μας, να συναντηθούμε με φίλους, να πάμε θέατρο, σινεμά, να φάμε λίγο παραπάνω από ότι συνήθως, να γελάσουμε με όλη μας την ψυχή και να ζήσουμε μικρές αλλά συνάμα πολύτιμες στιγμές που θα χαραχτούν στην καρδιά μας, για πάντα!
Τι γίνεται όμως όσον αφορά τη μελέτη των παιδιών μας; Σαφώς, είναι κι αυτή απαραίτητη, χωρίς να ξεχνάμε ότι πρώτα έρχεται η χαρά, το γέλιο και το κέφι. Με ένα καλά σχεδιασμένο πρόγραμμα μελέτης, το παιδί θα καταφέρει να συνδυάσει αρμονικά την ξεκούραση και τη διασκέδαση με τη μελέτη του. Αυτό, δηλαδή, που εγώ συστήνω στους μαθητές μου είναι να οργανώσουν, με τη βοήθεια των γονιών τους, το δικό τους πρόγραμμα μελέτης, βάσει των προσωπικών τους αναγκών και επιθυμιών. Ειδικότερα, αυτό που πρέπει να κάνουν είναι να κανονίσουν ποιες μέρες θα αφιερώσουν στο διάβασμα και ποιες συγκεκριμένες ώρες. Να γράψουν λεπτομερώς το πρόγραμμά τους σε ένα χαρτί, αναφέροντας αναλυτικά ποιες μέρες και ποιες ώρες θα αφιερώσουν στη μελέτη των μαθημάτων τους. Στο ίδιο χαρτί μπορούν να σημειώνουν την πρόοδό τους, εάν έμειναν συνεπείς με το πρόγραμμα που έφτιαξαν και τι κατάφεραν να μάθουν κάθε φορά.
Επίσης, προτείνω να αφιερώνουν κάθε μέρα ένα μικρό –αλλά ουσιαστικό- μέρος της ημέρας για τη μελέτη τους, με εξαίρεση κάποιες μέρες κατά τις οποίες καλό είναι να μην ανοίξουν καθόλου τα βιβλία τους, αλλά να κάνουν ό,τι τους ευχαριστεί περισσότερο!
Έτσι, όταν πια έρθει η μέρα να ανοίξουν ξανά τα σχολεία, το παιδί θα είναι έτοιμο και απλώς θα κάνει την τελική του επανάληψη, χωρίς να έχει το άγχος να τα τελειώσει όλα την τελευταία στιγμή, διότι εάν αφήσει την «τελευταία στιγμή» να διαβάσει, δεν πρόκειται να αφομοιώσει τίποτα και ταυτόχρονα θα αγχωθεί υπερβολικά, βλέποντας ότι δεν έχει την αναμενόμενη απόδοση.
Επιμένω πάρα πολύ στην έννοια του ορθού προγραμματισμού, γιατί από προσωπική μου εμπειρία, μόνο με πρόγραμμα (όσο κι αν ακούγεται λίγο «ρομποτικό» όλο αυτό) μπορεί ένας μαθητές να συνδυάσει το παιχνίδι με τη μελέτη. Διαφορετικά, ούτε το παιχνίδι θα χαρεί πραγματικά το παιδί, ούτε θα αποκτήσει πολύτιμη γνώση. Πιστεύω, ότι όσο κι αν θέλουν τα παιδιά να παίζουν και να μη διαβάζουν, όταν οι αποδόσεις τους σε όλα τα μαθήματα είναι χαμηλές, αισθάνονται άσχημα, μειώνεται η αυτοεκτίμησή τους, «πέφτει» η αυτοπεποίθησή τους και τελικά δεν μπορούν να απολαύσουν τις όμορφες στιγμές τους. Αντίθετα, όταν βλέπουν ότι με μία συστηματική προσπάθεια, υλοποιούν τους στόχους τους (οι οποίοι, κατά την άποψή μου, δεν πρέπει να περιορίζονται μόνο στους υψηλούς βαθμούς, αλλά να αφορούν πρωτίστως την απόκτηση γνώσης), τότε αισθάνονται και οι ίδιοι δυνατοί, σίγουροι για τον εαυτό τους και αισιόδοξοι για το μέλλον.
Αλλά, προσοχή: σχεδόν κανένας μαθητής δεν μπορεί να φτιάξει εντελώς μόνος το πρόγραμμά του και να μείνει συνεπής σε εαυτό, χωρίς την πολύτιμη στήριξη –κυρίως ψυχολογική- των γονέων.
Συνοψίζοντας, και ως εκπαιδευτικός και ως γονιός δίνω μεγαλύτερη βαρύτητα στη χαρά και το παιχνίδι –κυρίως στην περίοδο των εορτών- ταυτόχρονα όμως το παιδί πρέπει να μάθει μέσα από το δικό του πρόγραμμα να θέτει στόχους στη ζωή του, προκειμένου να διευρύνει τους γνωστικούς και πνευματικούς του ορίζοντες, ανακαλύπτοντας τους «θησαυρούς» της γνώσης που θα το ενθουσιάσουν και θα του ανοίξουν νέους δρόμους για να κατακτήσει τα όνειρά του, όποια κι αν είναι αυτά…..
Κλείνοντας, λοιπόν, να ευχηθώ και στους δικούς μου μαθητές και σε όλους τους μαθητές «καλές γιορτές με πολύ γέλιο, πολύ παιχνίδι, πολλή χαρά και ένα πρόγραμμα το οποίο θα τους κάνει να αισθάνονται υπερήφανοι για τον εαυτό τους και για την πρόοδό τους».

Όταν η ζωή μας ξεπερνάει….

Είναι φορές που σκέπτομαι ότι η ζωή μας ξεπερνάει. Ότι συμβαίνουν κάποια συνταρακτικά γεγονότα που υπερβαίνουν τα όρια και τις δυνάμεις μας. Γεγονότα απρόσμενα που ανατρέπουν τα δεδομένα της καθημερινότητάς μας και γκρεμίζουν όλα τα σχέδια μας. Γεγονότα απρόοπτα, που δεν είχαμε υπολογίσει, δεν περιμέναμε να συμβούν και μας φέρνουν μπροστά σε μία νέα πραγματικότητα που δεν αντιμετωπίζεται εύκολα. Όπως όταν ξαφνικά χάνεις έναν πολύ δικό σου άνθρωπο, με τον οποίο μέχρι χθες γελούσες και έλεγες τα νέα της ημέρας. Ή όταν χάνεις τη δουλειά σου και αναγκάζεσαι να εγκαταλείψεις την πατρίδα σου και να ψάξεις νέες πατρίδες και νέες ευκαιρίες. Ή όταν φίλοι, στους οποίους είχες πιστέψει, σε προδίδουν. Ή όταν στόχοι, για τους οποίους πάλευες από παιδί ακόμα, μένουν ανεκπλήρωτοι. Μεγάλες ή μικρές απώλειες, δηλαδή, που όλοι μας –λίγο πολύ- έχουμε βιώσει.
Είναι εκείνες τις φορές που η ζωή σου μοιάζει με χείμαρρο ορμητικό που σε παρασέρνει στα άγρια νερά του ή με ανεμοστρόβιλο που σε παρασέρνει στη δίνη του και σου στερεί τη δυνατότητα να αντιδράσεις. Είναι εκείνες οι στιγμές που νιώθεις ανήμπορος, «μικρός» και «ασήμαντος», «ανίκανος» να αλλάξεις τη μοίρα σου. Είναι εκείνες οι στιγμές που νιώθεις ότι είσαι έρμαιο που παρασύρεται από τις καταστάσεις, ότι έχεις φτάσει στον πάτο και δεν βλέπεις πουθενά φως.
Είναι, τέλος, όλες εκείνες οι στιγμές που απεγνωσμένα ψάχνεις τα «πώς» και τα «γιατί», αναζητάς ευθύνες, αιτίες και ενόχους….κοιτάζεις τον εαυτό σου στον καθρέπτη και αναρωτιέσαι «ποιος είσαι» τελικά και τι λάθη έχεις κάνει. Εύχεσαι να μπορούσες να γυρίσεις το χρόνο πίσω και να διορθώσεις λάθη του παρελθόντος. Ταυτόχρονα όμως βαθιά μέσα σου ξέρεις ότι, ακόμα κι αν είχες τη μαγική δύναμη να «ταξιδέψεις» στο χρόνο, δεν θα άλλαζες κάτι, θα έκανες τις ίδιες επιλογές που τώρα ορίζουν τη ζωή σου. Κι είναι από την άλλη κι εκείνες οι στιγμές που νιώθεις ότι δεν έκανες κάποιο λάθος, ότι λειτούργησες σωστά κι όμως κάτι «στράβωσε» στην πορεία της ζωής σου, χωρίς εσύ να φέρεις την ευθύνη, και τώρα χωρίς προφανή λόγο ανεβαίνεις το δικό σου Γολγοθά…
Όλοι, ενδεχομένως, έχουμε νιώσει κάπως έτσι, ότι δεν πάει πιο πέρα, ότι δεν έχουμε άλλη δύναμη να προχωρήσουμε, ότι δεν έχουμε άλλα όνειρα πια μέσα στην καρδιά, ότι δεν έχουμε καν άλλα δάκρυα να χύσουμε, ούτε άλλα χαμόγελα να σκορπίσουμε. Το μόνο που θέλουμε είναι να σταματήσει η ζωή να μας προσπερνά και να μας ξεπερνά, να σταματήσει να «τρέχει» με τόσο ιλιγγιώδεις ρυθμούς και να μας αφήσει λίγο χρόνο να σκεφτούμε τι μας συμβαίνει, γιατί μας συμβαίνει και να αντιδράσουμε ανάλογα, προσπαθώντας να διώξουμε αυτό που μας πονά. Ευχόμαστε, σαν τα παραμύθια, να μπορούσαμε να κλείναμε τα μάτια και όταν τα ανοίγαμε ξανά, να είχε περάσει η «μπόρα», να είχε τελειώσει ο εφιάλτης και να είχε ξημερώσει μία καλύτερη μέρα.
Στην πραγματική ζωή, η νύχτα πάντα απλώνει βαθιά. Και πάντα ξημερώνει μία νέα μέρα. Καλύτερη ή χειρότερη από την προηγούμενη, δεν έχει σημασία, γιατί πάλι προχωράμε. Αργά ή γρήγορα, καταφέρνουμε να βρούμε τη δύναμη εκείνη που χρειάζεται για να συνεχίσουμε. Παρά τις καταστροφές που συμβαίνουν γύρω μας, παρά τα εμπόδια που συναντάμε, παρά τις μικρές ή μεγάλες απογοητεύσεις που βιώνουμε καθημερινά, κάποια στιγμή βρίσκουμε το θάρρος, στεκόμαστε στα πόδια μας και προχωράμε. Βρίσκουμε από κάπου να κρατηθούμε για να αντλήσουμε δύναμη, αισιοδοξία και να χαμογελάσουμε. Κάποιες φορές δεν μπορώ να μην αναρωτηθώ, πώς είναι δυνατόν στη ζωή τα δάκρυα να εναλλάσσονται τόσο εύκολα με τα γέλια, οι λύπες με τις χαρές, οι αποτυχίες με τις επιτυχίες; Είναι «σωστό»; Είναι «φυσιολογικό»; Πώς μπορούμε από τη μία να κλαίμε, να νιώθουμε ότι έχουμε χάσει τη γη κάτω από τα πόδια μας, κι από την άλλη να γελάμε με την καρδιά μας, να χαιρόμαστε τόσο που να νιώθουμε ότι η καρδιά μας θα «σπάσει»; Δεν είναι μία παράξενη εναλλαγή συναισθημάτων που πολλές φορές μας ξεπερνάει; Και ταυτόχρονα μία αναγκαία εναλλαγή για να επιβιώσουμε και να αντιμετωπίσουμε την σκληρή, πολλές φορές απάνθρωπη, καθημερινότητα;
Γι’ αυτό, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι ολόκληρη η ζωή μας ξεπερνάει. Υπερβαίνει τα ανθρώπινα όρια και τις ανθρώπινες δυνάμεις. Γιατί, η ζωή είναι σαν το «τρενάκι του τρόμου» στο λούνα-παρκ: πάντα μας τρομάζει η επικίνδυνη εκείνη στροφή πριν το τέλος και πάντα όταν τελειώνει θέλουμε λίγο ακόμα….

Ποιος είναι ο δολοφόνος;

Η τέταρτη διαδικτυακή μας ιστορία μυστηρίου αναζητά τη δική σας λύση….
Ποιος είναι ο δολοφόνος της νεαρής κοπέλας, στο νησί; Ποιος αποφάσισε να “διαλύσει” με τόσο μακάβριο τρόπο την παρέα των νέων που πήγε στο νησί για να διασκεδάσει και να ζήσει όμορφες στιγμές; Ποιος αποφάσισε να κόψει το νήμα της ζωής από ένα νέο κορίτσι που είχε χίλιους δύο λόγους να χαμογελά και να ονειρεύεται….
Διαβάστε την τέταρτη διαδικτυακή μας ιστορία και γράψτε το δικό σας τέλος, ώστε να δημοσιευτεί στις ημέρες των εορτών…..
Στείλτε το κείμενό σας στο: kardaraa@gmail.com

Φάκελος: Η μάστιγα των ναρκωτικών

Το έτος 2004 είχα πραγματοποιήσει μία πολύ μεγάλη έρευνα για τη μάστιγα των ναρκωτικών, για λογαριασμό της εφημερίδας ΝΕΑ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ. Σήμερα, έκρινα σκόπιμο να αναδημοσίευσω κάποια κομμάτια από εκείνη τη μελέτη που, πιστεύω, ότι παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον, διότι δυστυχώς η εξάρτηση από ουσίες εξακολουθεί να είναι μία τεράστια απειλή, κυρίως για τη νεολαία μας.
Η απεξάρτηση από τις τοξικές ουσίες αποτελεί, αναμφισβήτητα, μια πολύ δύσκολη διαδικασία. Οι θεραπείες απεξάρτησης μπορούν να διακριθούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες: στα στεγνά θεραπευτικά προγράμματα και στην φαρμακευτικά υποβοηθούμενη θεραπεία. Στην Ελλάδα εφαρμόζονται επιτυχώς πολλά θεραπευτικά προγράμματα.

1.Στεγνά θεραπευτικά προγράμματα: η θεραπεία με αποχή από τα ναρκωτικά και χωρίς τη χρήση φαρμάκων υποκατάστασης, η ονομαζόμενη στεγνή θεραπεία, περιλαμβάνει την εφαρμογή ψυχοκοινωνικών και εκπαιδευτικών τεχνικών. Σκοπός της είναι η απεξάρτηση από όλες τις ουσίες και η κοινωνική επανένταξη. Απευθύνεται κυρίως σε άτομα που δεν είναι μακροχρόνιοι χρήστες. Στην Ελλάδα τα πρώτα στεγνά θεραπευτικά προγράμματα δημιουργήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 80 από το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής (18 ΑΝΩ) και το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ) και είχαν τη μορφή θεραπευτικών κοινοτήτων με εσωτερική παραμονή για διάστημα τουλάχιστον ενός έτους. Αργότερα και άλλοι φορείς, όπως το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης, δημιούργησαν νέα στεγνά προγράμματα. Ο ΟΚΑΝΑ δημιούργησε στεγνά θεραπευτικά προγράμματα για ενήλικες και εφήβους και συνεργάζεται με άλλους φορείς για την ανάπτυξη ανάλογων προγραμμάτων. Σε γενικές γραμμές, τα στεγνά προγράμματα έχουν καλύτερα αποτελέσματα σε νεαρά άτομα, με λιγότερο βεβαρημένο ιστορικό εξάρτησης και με ισχυρή θέληση για να θεραπευτούν.
2.Φαρμακευτικά υποβοηθούμενη θεραπεία: τα Προγράμματα Υποκατάστασης διαφοροποιούνται από τα υπόλοιπα θεραπευτικά προγράμματα (στεγνά) γιατί χορηγούν οπιοειδή ουσίες, όπως είναι η μεθαδόνη και η βουπρενορφίνη. Με τη χορήγηση των συγκεκριμένων φαρμάκων επιδιώκεται ο έλεγχος ή και η διακοπή της χρήσης της ηρωίνης και η βελτίωση της κατάστασης της υγείας των εξαρτημένων ατόμων. Σημαντική είναι η αύξηση που έχει σημειωθεί στη συνολική διαθεσιμότητα φαρμακευτικά υποβοηθούμενης θεραπείας. Η μεθαδόνη αποτελεί σε διεθνές επίπεδο τη συνηθέστερη χρησιμοποιούμενη ουσία υποκατάστασης. Στην Γαλλία, ωστόσο, η συνηθέστερα χρησιμοποιούμενη ουσία υποκατάστασης είναι η βουπρενορφίνη. Στην Πορτογαλία και στο Λουξεμβούργο η βουπρενορφίνη χορηγείται με συνταγή από ιδιώτες γιατρούς. Στην Φιλανδία έχουν αναφερθεί μερικοί θάνατοι από κατάχρηση βουπρενορφίνης και κατασταλτικών ουσιών. Στην Ελλάδα, το Βέλγιο, την Δανία, την Γερμανία, την Ισπανία, την Αυστρία και το Ηνωμένο Βασίλειο η βουπρενορφίνη χρησιμοποιείται σε πολύ μικρότερο βαθμό από τη μεθαδόνη.
3.Παράλληλη συνταγογράφηση ηρωίνης: οι Κάτω Χώρες έχουν ήδη πραγματοποιήσει μια δοκιμή με ιατρική παράλληλη συνταγογράφηση ηρωίνης. Τα άτομα που έγιναν δεκτά στη δοκιμή έλαβαν και μεθαδόνη και ηρωίνη. Η αξιολόγηση έδειξε ότι τα άτομα που συμμετείχαν στην πειραματική ομάδα παρουσίασαν βελτίωση στην υγεία τους σε σύγκριση με τα άτομα της ομάδας ελέγχου στα οποία χορηγήθηκε μόνο μεθαδόνη. Από το Μάρτιο του 2002 έως το Φεβρουάριο του 2003 οι γερμανικές πόλεις της Βόννης, της Κολωνίας, της Φραγκφούρτης, του Αμβούργου, του Ανόβερου, της Καρλσρούης και του Μονάχου εφάρμοσαν ένα πρόγραμμα θεραπείας με υποστηρικτική χρήση ηρωίνης στο πλαίσιο μιας επιστημονικής τυχαιοποιημένης ελεγχόμενης δοκιμής, στην οποία έγιναν δεκτά 1.120 άτομα. Στην Ισπανία, οι αυτόνομες περιφέρειες της Καταλονίας και την Ανδαλουσίας προετοιμάζουν την εφαρμογή δοκιμών παράλληλης συνταγογράφηση ηρωίνης. Μάλιστα, στη Βαρκελώνη (Καταλονία) η συνταγογραφούμενη ηρωίνη θα χορηγείται από το στόμα. Στο Λουξεμβούργο με ένα διάταγμα της 30ης Ιανουαρίου 2002 επιτρέπεται η διεξαγωγή μιας δοκιμής συνταγογράφησης ηρωίνης στο πλαίσιο πιλοτικού προγράμματος της Διεύθυνσης Υγείας. Τέλος, στο Ηνωμένο Βασίλειο οι γενικοί γιατροί χορηγούν ηρωίνη με συνταγή σε περίπου 500 άτομα που παρακολουθούν τη θεραπεία.
Αναφορικά με την αποτελεσματικότητα των θεραπειών, οι ειδικοί καταλήγουν στο ότι τα συμπεράσματα των ερευνών δεν οδηγούν σε οριστικές και ισχυρά τεκμηριωμένες προτάσεις για συγκεκριμένες δράσεις, αλλά είναι χρήσιμα για την περαιτέρω επεξεργασία, μελέτη και ανάληψη δράσης. Το ΚΕ.Θ.Ε.Α. πραγματοποίησε την πρώτη έρευνα αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών του το έτος 1993 σε συνεργασία με την Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα βασικά συμπεράσματα της εν λόγω έρευνας ήταν τα ακόλουθα:
• το μοντέλο της θεραπευτικής κοινότητας αποτελεί αποτελεσματικό τρόπο θεραπευτικής αντιμετώπισης της εξάρτησης σε όλους τους τομείς που εξετάσθηκαν από τις έρευνα
• όσο αυξάνεται ο χρόνος παραμονής στο θεραπευτικό πλαίσιο τόσο μειώνεται η πιθανότητα υποτροπής και επαναφοράς στη χρήση ουσιών
• ο χρόνος θεραπείας σχετίζεται άμεσα με τη μείωση του κοινωνικού κόστους της τοξικοεξάρτησης, γιατί όσο αυξάνει, τόσο μειώνεται η παραβατική συμπεριφορά, βελτιώνονται οι δείκτες υγείας των ατόμων και αυξάνονται οι δείκτες επαγγελματικής απασχόλησης
• η επαφή των ατόμων με θεραπευτικά προγράμματα –ακόμα και όταν εγκαταλείπουν πρόωρα τη θεραπεία- συμβάλλει στη βελτίωση της κατάστασής τους και αυξάνει τις πιθανότητες επιτυχούς θεραπευτικής εμπειρίας στο μέλλον
• θεσμικές ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν την κοινωνική ένταξη των ατόμων δύναται να ενισχύσουν το θεραπευτικό αποτέλεσμα
Σε διεθνές επίπεδο η δημιουργία συστημάτων διαπίστευσης, η καθιέρωση προτύπων ποιότητας, η ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών, η παρακολούθηση και η αξιολόγηση αποβλέπουν στη διασφάλιση ενός ορισμένου τυποποιημένου και ποιοτικού επιπέδου θεραπείας σχετικά με παράνομες ναρκωτικές ουσίες.

Προσεγγίσεις αντιμετώπισης ναρκωτικών

Σε παγκόσμια κλίμακα δύο είναι οι θεμελιώδεις προσεγγίσεις αντιμετώπισης των ναρκωτικών:
• της μηδενικής ανοχής
• της μείωσης της βλάβης
Σε καμία σχεδόν χώρα δεν εφαρμόζονται κατά γράμμα οι παραπάνω προσεγγίσεις, αλλά κατά κανόνα επιδιώκεται ένας συνδυασμός προσεγγίσεων. Ακόμα και στις ΗΠΑ, όπου εφαρμόζεται μια πολύ συντηρητική πολιτική, παρατηρείται τελευταία ένας συνδυασμός θεραπειών. Από την μία πλευρά η προσέγγιση της μηδενικής ανοχής δεν δέχεται ότι μπορεί να υπάρχει χρήση ναρκωτικών ουσιών. Αποσκοπεί στην εξάλειψη του προβλήματος και δίνει μεγάλη έμφαση στην καταστολή και στην επιβολή ποινικών κυρώσεων. Αυτού του είδους η πολιτική εφαρμόζεται στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με μελέτες το «αμερικανικό μοντέλο» δεν έχει θετικά αποτελέσματα. Αντίθετα έχει οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού των φυλακισμένων για παραβιάσεις του νόμου περί ναρκωτικών και των θανατηφόρων κρουσμάτων.
Από την άλλη πλευρά η πολιτική της μείωσης της βλάβης/harm redaction αποδέχεται την ύπαρξη του προβλήματος και αναγνωρίζει ότι δεν μπορεί να το εξαλείψει. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο δεν στοχεύει στην εξάλειψή του, αλλά στον περιορισμό των επιπτώσεων τόσο για τον ίδιο το χρήστη, όσο και για το σύνολο της κοινωνίας. Σε αντίθεση με την προσέγγιση της μηδενικής ανοχής, η προσέγγιση της μείωσης της βλάβης δίνει έμφαση στην αποποινικοποίηση και στην αντιμετώπιση του χρήστη.
Οι υποστηρικτές της συγκεκριμένης πολιτικής θεωρούν ότι προσφέρει ρεαλιστικές λύσεις, γιατί πιστεύουν ότι το πρόβλημα της τοξικομανίας δεν είναι αντιμετωπίσιμο. Επομένως, πρεσβεύουν την άποψη ότι αντί να επιδιώκουμε την πλήρη εξάλειψη του προβλήματος, που είναι ουσιαστικά ανέφικτη, είναι προτιμότερο να προσπαθούμε να περιορίσουμε τις αρνητικές επιπτώσεις και για την υγεία του χρήστη και για το σύνολο της κοινωνίας. Γιατί εάν περιοριστεί το πρόβλημα, θα μειωθούν οι θάνατοι χρηστών, αλλά θα περιοριστεί και η εγκληματικότητα και θα βελτιωθεί το επίπεδο ζωής. Είναι σαφές ότι τα μέτρα για την ελαχιστοποίηση των επιβλαβών επιπτώσεων στην υγεία που συνδέονται με τα ναρκωτικά, τη μείωση των θανάτων και τον περιορισμό της όχλησης του κοινού αποτελούν αναπόσπαστο μέρος πολλών εθνικών στρατηγικών για τα ναρκωτικά και προτεραιότητα πολιτικής στις περισσότερες χώρες.
Η προσέγγιση της μείωσης της βλάβης βρίσκει εφαρμογές στα προγράμματα υποκατάστατων, στα προγράμματα ανταλλαγής συριγγών (που εφαρμόζονται σε όλες τις χώρες, περιορισμένη είναι όμως η εφαρμογή τους σε Ελλάδα και Σουηδία), στο διαχωρισμό ανάμεσα σε «σκληρά» και «μαλακά» ναρκωτικά και στην αποποινικοποίηση. Προσανατολισμένες στη μείωση των επιπτώσεων είναι χώρες όπως η Ολλανδία, η Ελβετία και η Αγγλία. Το «ολλανδικό μοντέλο» προβλέπει την ελεγχόμενη διάθεση χασίς σε ειδικούς χώρους, τα coffee shops. Τα όρια της ποσότητας που διατίθεται στα coffee shops έχουν μειωθεί από 30 στα 5 γραμμάρια.

Ναρκωτικά στις φυλακές

Η χρήση και διακίνηση ναρκωτικών στις φυλακές είναι ένα ζήτημα με τεράστιες διαστάσεις, το οποίο απασχολεί εντόνως την παγκόσμια κοινότητα και εγείρει σοβαρούς προβληματισμούς. Ο πληθυσμός των φυλακισμένων χαρακτηρίζεται «ομάδα υψηλού κινδύνου» όσον αφορά τη χρήση ναρκωτικών ουσιών. Βάσει ερευνών που διεξάγονται σε παγκόσμια κλίμακα, 16 έως 54 % των τροφίμων των φυλακών αναφέρουν ότι είναι χρήστες ναρκωτικών και 5 έως 36 % ότι κάνουν συστηματική χρήση ναρκωτικών. Στην Ε.Ε. το ποσοστό των τροφίμων φυλακών που αναφέρουν ότι κάποτε έκαναν χρήση παράνομων ουσιών κυμαίνεται –ανάλογα με την φυλακή και τη χώρα- μεταξύ 29 και 86 % (άνω του 50 % στις περισσότερες μελέτες). Η συχνότερα χρησιμοποιούμενη ουσία στο χώρο των φυλακών είναι η κάνναβη, αλλά αρκετά διαδεδομένη μεταξύ των κρατουμένων είναι και η ηρωίνη.
Σύμφωνα με μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στο Βέλγιο, την Γερμανία, την Ισπανία, την Γαλλία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, την Αυστρία, την Πορτογαλία και την Σουηδία, ποσοστό μεταξύ 3 και 26 % των χρηστών ναρκωτικών στις φυλακές αναφέρουν ότι έκαναν για πρώτη φορά χρήση μέσα στην φυλακή, ενώ ποσοστό μεταξύ 0,4 και 21 % των ΧΕΝ στις φυλακές υπογραμμίζουν ότι άρχισαν την ενέσιμη χρήση κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού τους.
Έρευνες που διεξήχθησαν στο Βέλγιο, την Γερμανία, την Ελλάδα, την Γαλλία, την Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, την Αυστρία και το Ηνωμένο Βασίλειο καθιστούν εμφανές ότι μεγάλο ποσοστό των ΧΕΝ στις φυλακές κάνουν κοινή χρήση συνέργων ενέσιμης χρήσης. Είναι άξιο επισημάνσεως ότι βάσει μιας μελέτης που έλαβε χώρα στο Λουξεμβούργο στο 70 % των περιπτώσεων κοινής χρήσης συριγγών, οι σύριγγες καθαρίζονται μόνο με νερό και στο 22 % των περιπτώσεων δεν καθαρίζονται καθόλου!
Τέλος η χρήση ναρκωτικών ουσιών παρουσιάζεται ιδιαίτερα αυξημένη στον γυναικείο πληθυσμό των φυλακών, αν και ο αριθμός των γυναικών κρατουμένων είναι μικρότερος από τον αντίστοιχο των ανδρών. Τα διαθέσιμα δεδομένα που μας παρέχονται αποδεικνύουν ότι σε αρκετές περιπτώσεις το ποσοστό χρήσης ναρκωτικών στις φυλακισμένες γυναίκες είναι υψηλότερο σε σχέση με το ποσοστό των ανδρών.