«Θέλω να δώσω ευκαιρία σε αυτούς που δεν έχουν φωνή να μιλήσουν και να εκφραστούν. Ένας από τους στόχους της Τέχνης, ειδικά μέσα στις φυλακές, είναι να αλλάξουμε την εικόνα που έχει ο κρατούμενος για τον εαυτό του», επισημαίνει μεταξύ άλλων ο κ. Στάθης Γράψας, σκηνοθέτης-εμψυχωτής με πολύχρονη εμπειρία σε Ελλάδα και Αυστραλία, στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συνέντευξη που μας παραχώρησε για τη δύναμη του θεάτρου και τις θετικές επιδράσεις που μπορεί να ασκήσει στον έγκλειστο πληθυσμό. Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό του Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος Crime Times.
Κοινή Αφετηρία. Συνεργασία ΕΚΚΝΑ & ΚΑΤΚΕΘ 2019
Το 2010 ο Στάθης Γράψας ξεκίνησε εθελοντικά το θέατρο στις ελληνικές φυλακές και δημιούργησε το πρόγραμμα «Θεατρικό Εργαστήρι Προσωπικής Ανάπτυξης». Στόχοι του εργαστηρίου είναι η μείωση της υποτροπής και η επανένταξη των κρατουμένων μέσω της ενίσχυσης της αίσθησης του ανήκειν και της δημιουργικής απασχόλησης.
Η συνέντευξη που δημοσιεύεται στο νέο τεύχος του επιστημονικού περιοδικού Crime Times του Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος αποτελεί μέρος της επιστημονικής δράσης του Crime & Media Lab–Ομάδας Εργασίας για το Έγκλημα στα ΜΜΕ (https://e-keme.gr/category/working-groups/crime-%ce%bcedia-lab/), στο Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος, με θέμα το «Θέατρο στη Φυλακή».
Η μελέτη που εκπονείται από την κυρία Έλενα Φώτου, Πτυχιούχο Τμήματος “Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ” ΑΠΘ, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του ΠΜΣ “Εγκληματολογίας” του Παντείου Πανεπιστημίου, θα εμπλουτιστεί και με άλλες συνεντεύξεις από άτομα με πολύχρονη εμπειρία στον συγκεκριμένο τομέα, με σημαντικές παρατηρήσεις για τη θετική επίδραση των δράσεων αυτών και ένα εκτενέστερο θεωρητικό κείμενο.
Συνέντευξη: Έλενα Φώτου, Πτυχιούχος Τμήματος “Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ” ΑΠΘ, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του ΠΜΣ “Εγκληματολογίας” του Παντείου Πανεπιστημίου, Επιστημονική επιμέλεια: Δρ Αγγελική Καρδαρά.
Μέσα από τη συνέντευξη αναδεικνύεται η αξία του θεάτρου για τον έγκλειστο πληθυσμό και καταγράφονται τα πολύ θετικά αποτελέσματα που μπορεί να επιφέρει στη ζωή του κρατούμενου εντός φυλακής αλλά και στην πορεία του εκτός φυλακής. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο κ. Γράψας στην εν λόγω συνέντευξη:
«Θέλω να δώσω ευκαιρία σε αυτούς που δεν έχουν φωνή να μιλήσουν και να εκφραστούν. Ένας από τους στόχους της Τέχνης, ειδικά μέσα στις φυλακές είναι να αλλάξουμε την εικόνα που έχει ο κρατούμενος για τον εαυτό του. Πρέπει να τους δοθεί η ευκαιρία να λυθεί το σώμα τους, να εκφραστούν και να υπάρξουν με διαφορετικό τρόπο από αυτόν που ήξεραν μέχρι τώρα. Ο κρατούμενος πρέπει να επιβιώσει σε μια συνθήκη σκληρή. Άρα, είτε θα ενωθεί με κάποια κλίκα, με κάποια συμμορία, για να μπορεί να αντεπεξέλθει σε αυτό το περιβάλλον και να προτάσσει την εικόνα του σκληρού για να επιβιώσει, ή η προσωπικότητά του θα είναι αρκετά ισχυρή για να ανεξαρτητοποιηθεί. Η πρώτη εκδοχή είναι ο γενικός κανόνας και αυτό πρέπει να χειριστούμε. Αν αυτό δεν αλλάξει άμεσα, αν δεν σπάσει αυτή η εικόνα, έχουμε λιγότερες πιθανότητες να μειώσουμε την υποτροπή, μιας και το στίγμα ξεκινάει από τον ίδιο. Θα είναι απλώς ένας άνθρωπος που θα μπαινοβγαίνει, γιατί η εικόνα για τον εαυτό του είναι αυτή πλέον. Γι’ αυτό και η υποτροπή είναι σε τόσο υψηλό βαθμό.
Αν καταφέρουμε να αλλάξει, να εκφράζεται διαφορετικά με το σώμα του, να αρχίσει να σκέφτεται όλα αυτά που τον απασχολούν, θα είναι μια αρχή. Όλα αυτά βέβαια σε μια φυλακή είναι ταμπού, δεν τα συζητάνε. Θέλουμε να μπαίνουν στην διαδικασία της κουβέντας. Για τα αγόρια η κουβέντα είναι πολύ δύσκολο πράγμα, δεν μιλάμε, και οι μέσα και οι έξω».
Βλ.σχετικά https://www.crimetimes.gr/%ce%b8%ce%ad%ce%bb%cf%89-%ce%bd%ce%b1-%ce%b4%cf%8e%cf%83%cf%89-%ce%b5%cf%85%ce%ba%ce%b1%ce%b9%cf%81%ce%af%ce%b1-%cf%83%ce%b5-%ce%b1%cf%85%cf%84%ce%bf%cf%8d%cf%82-%cf%80%ce%bf%cf%85-%ce%b4%ce%b5/
Πόσο σημαντικό στ’αληθεια να δοθεί έμφαση στην τέχνη μέσα από την οποία ο έγκλειστος πληθυσμός μπορεί να ανακαλύψει τις θετικές πλευρές του εαυτού του, να μάθει να εκφράζει συναισθήματα και να αναζητά δημιουργικές διεξόδους που οδηγούν σε πιο φωτεινούς δρόμους.
Καρδαρά Αγγελική 