Συνέντευξη 12η «Κραυγή ανήλικης μέσα από τις Φυλακές» (5/10/2012)
Η ανήλικη κρατούμενη μέσα από τις Φυλακές Ελεώνα Θήβας, μου παραχώρησε μία συγκλονιστική συνέντευξη, που με έκανε να «λυγίσω», να κλάψω, αλλά κυρίως να προβληματιστώ για τα λάθη και τις ευθύνες μίας κοινωνίας που φυλακίζει ανήλικες ψυχές και τις αφήνει να σαπίσουν (με όλη τη σημασία της λέξης) πίσω από τα συρματοπλέγματα. Με αυτή την συνέντευξη απευθύνομαι σε όλους τους Υπουργούς Δικαιοσύνης που έχουν περάσει από τη χώρα μας και τους ζητώ να ανοίξουν τα μάτια και τα αυτιά σε αυτό το κορίτσι που φωνάζει για βοήθεια. Να ακούσουν τι έχει να τους πει, γιατί τα μηνύματα που τους περνάει, πίσω από τα κάγκελα, είναι πάρα πολλά και σημαντικά. Περιγράφει τα σοβαρά προβλήματα που απαιτούν άμεσα λύση από το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Τους κάνει πρόταση για αλλαγή της μορφής των φυλακών, τονίζοντας ότι κανένας άνθρωπος δεν έχει βγει σωφρονισμένος από τις φυλακές. Προτείνει δραστηριότητες για τα ανήλικα κορίτσια ώστε να μη χάνουν κάθε ίχνος αξιοπρέπειας μέσα στα «μαντριά» τους!! Το ερώτημα είναι, συνεπώς, τι φυλακές θέλουμε να υπάρχουν στην Ελλάδα; Αποθήκες των ψυχών για να «καθησυχάζουμε» τον κόσμο ότι οι «κακοί» είναι «μαντρωμένοι» ή να επιδιώξουμε σωφρονισμό των ατόμων με παραβατική συμπεριφορά και επανένταξη στην κοινωνία;
Θα ήθελα να τονίσω ότι η έρευνα στις φυλακές συνεχίζεται με τη συνέντευξη που μου παραχώρησε μητέρα κρατούμενη που βρίσκεται στη φυλακή με το ανήλικο τέκνο της. Αισθάνομαι την ανάγκη, ασφαλώς, να ευχαριστήσω τη Διευθύντρια των Φυλακών Ελεώνα Θήβας, κ. Χαρά Κουτσομιχάλη, η οποία με πολύ μεγάλη προθυμία βοήθησε στην έρευνά μου και προσπαθεί για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων, διότι ας μην ξεχνάμε ότι και το να εργάζεσαι μέσα στις φυλακές απαιτεί πολύ μεγάλη δύναμη ψυχής.
-Πόσο καιρό βρίσκεσαι στη φυλακή;
-2 χρόνια και 8 μήνες.
-Είναι η πρώτη φορά που μπαίνεις στη φυλακή;
-Ναι. Και η τελευταία.
-Πώς είναι η ζωή, η καθημερινότητα, για ένα νέο κορίτσι, όπως εσύ, μέσα στη φυλακή;
-Ό,τι και να περιγράψω θα είναι πάρα πολύ λίγο μπροστά στα βιώματά μου και παράξενο για κάποιον που δεν έχει ιδέα από φυλακές. Στην αρχή νόμιζα πως θα συνηθίσω, όμως η κάθε μέρα εδώ μέσα μου φαίνεται ατελείωτη. Είμαι σχεδόν 3 χρόνια και είναι σαν να μην έζησα πότε έξω, σαν να γεννήθηκα εδώ, Επισκεπτήρια ελάχιστα, όσα και τα χρήματα που έχω. Οπότε, καμία σχεδόν επικοινωνία με τον έξω κόσμο.
-Ποια είναι τα πιο σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζεις μέσα;
-Αν χρειαζόταν να τα γράψω όλα, θα μου τελείωνε το μελάνι. Υποτίθεται ότι έχουμε κάνει κάποιο λάθος στη ζωή μας και θα έπρεπε να τιμωρούμαστε μόνο με στέρηση της ελευθερίας μας. Όμως, εγώ, όπως και όλες οι κρατούμενες στερούμαστε σχεδόν τα πάντα. Κάποιο από τα πιο βασικά που στερούμαστε είναι το νερό, το οποίο κόβουν συνέχεια κι όταν έχει είναι πάντα κρύο και έτσι μαζί με αυτό δημιουργούνται σε εμάς τις κρατούμενες γυναικολογικά προβλήματα. Όταν χρειαζόμαστε ιατρική περίθαλψη, είναι πάντα αδύνατον για τους σωφρονιστές να μας την προσφέρουν ή μας ξεπετάνε με ένα παυσίπονο. Φέρονται έτσι όχι μόνο στους ξένους αλλά και στους χρήστες. Χρησιμοποιούν λεκτική βία και απειλές πειθαρχικών (ποινών). Και ακόμα έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολλά τέτοια καθημερινά προβλήματα.
-Θα μπορούσες να μου περιγράψεις τη σχέση σου με τις συγκρατούμενες σου, τόσο με τις συνομήλικες, όσο και τις μεγαλύτερες; Υπάρχουν φιλίες μέσα στη φυλακή;
-Συνεννοούμαι σε φυσιολογικά πλαίσια με τα κορίτσια, μπορώ να πω ότι φίλες δεν υπάρχουν, παρά μόνο άτομα με κατανόηση. Η φιλία αντικαθίσταται με αλληλοβοήθεια και υποστήριξη. Αναφέρομαι μόνο στο παράρτημα των ανηλίκων, διότι δεν επικοινωνώ με τις ενήλικες κρατούμενες. Όταν έχω κάποιο πρόβλημα που με απασχολεί, δεν το μοιράζομαι, γιατί δεν υπάρχει λόγος να υπερφορτώνω και να μεταδίδω σε άλλους τα προβλήματά μου, γνωρίζοντας πως είναι αδύνατον να μου δώσουν κάποια λύση σε αυτά.
-Έχεις αισθανθεί ποτέ φόβο ή απειλή από συγκρατούμενη; Πώς το έχεις αντιμετωπίσει;
-Βεβαίως, δεν είναι τελείως φυσιολογικά εδώ μέσα, γιατί υπήρχαν και κορίτσια με διαπραγματευτές ποινές σαφώς μεγαλύτερες από τις δικές μου, οι οποίες δεν άντεχαν να διαχειριστούν το θυμό τους και πολλές φορές έψαχναν αφορμή για βία. Η μόνη λύση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η διπλωματία.
-Τι ζητάς από τους πολιτικούς ώστε να βελτιωθεί η ζωή στις φυλακές για τα ανήλικα κορίτσια, όπως εσύ;
-Ακόμα κι αν μου δινόταν η ευκαιρία, δεν θα έμπαινα καν στον κόπο να ζητήσω κάτι από κάποιον ο οποίος λέει ψέματα και στον ίδιο του τον εαυτό.
-Τι ζητάς από τους πολίτες που θέλουν να βοηθήσουν, αλλά και ποιο μήνυμα θέλεις να περάσεις σε όσους αντιμετωπίζουν με φόβο, επιφύλαξη, ίσως και περιφρόνηση, ανήλικα παιδιά που έχουν φυλακιστεί;
-Δεν θα ήθελα ούτε από εκείνους που παρακαλάνε να σαπίσω στη φυλακή να ζητήσω κάτι. Όμως ένα μήνυμα θα ήθελα να τους πω, θα μπορούσαν να είναι τα παιδιά τους στη θέση μου.
-Τι όνειρα κάνεις για την αποφυλάκισή σου;
-Ότι όνειρα μπορεί να έχει ο κάθε κρατούμενος εδώ μέσα. Τα πιο απλά και πολύτιμα, αυτά που εσείς εκεί έξω δεν θεωρείτε μεγάλο ζήτημα, πράγματα καθημερινά, συνηθισμένα που έχουν μάθει στη ζωή δεδομένα. Την οικογένειά μου, να τρέξω να την αγκαλιάσω, να νιώσω ένα χάδι από τη μανούλα μου. Να κάνω πράγματα ώστε να μπορούν να είναι υπερήφανοι για εμένα. Να πάω στη θάλασσα και να την κοιτάζω με τις ώρες. Να αναπνέω αέρα έξω από τα συρματοπλέγματα.
-Υπάρχουν άνθρωποι που θα σε στηρίξουν όταν βγεις; Τι μήνυμα περνάς στην οικογένειά σου και στους φίλους σου στην «έξω» κοινωνία;
-Ναι….οι μόνοι άνθρωποι που θα με στηρίξουν είναι η οικογένεια και το μήνυμα που θα έδινα σε όλα τα παιδιά του κόσμου είναι να ζουν το κάθε λεπτό της ελευθερίας τους σαν να είναι το τελευταίο. «Τα πάντα αλλάζουν μέσα σε ένα δευτερόλεπτο, γι’ αυτό όταν γελάς να θυμάσαι και το γιατί, γιατί τα ίδια όμορφα χαμόγελα σβήνουν πριν το πρωί»..
-Για ποιο λόγο, κατά την άποψή σου, βρέθηκες στη φυλακή;
-Ήμουν μικρή, το μυαλό μου δεν είχε πήξει ακόμα. Δεν είχα αίσθηση των πράξεων μου κι έτσι βρέθηκα σε μία τσιμεντένια τρικυμία.
-Η φυλακή σε έκανε να σκεφτείς κάποια πράγματα; Θα ξαναέκανες το ίδιο λάθος που σε οδήγησε στη φυλακή αν βρισκόσουν εκτός;
-Εννοείται πως όχι. Ακόμα και για μία μέρα να ερχόμουν εδώ μέσα, δεν θα υπήρχε περίπτωση να ξανακάνω το ίδιο λάθος. Τις πράξεις μου τις πλήρωσα και το χρόνο που χρειάστηκε να μείνω μακριά από τους δικούς μου. Η κοινωνία σας με έχει σε καραντίνα. Ευκαιρίες δεν δίνουν εύκολα και ειδικά σε μία αλλοδαπή.
-Θα ήθελες να αντικατασταθεί η ποινή της φυλάκισης με άλλα μέσα; Ποια θα μπορούσες εσύ να σκεφτείς, ως νέο κορίτσι με «φρέσκο» μυαλό;
-Βεβαίως. Ειδικά για τους ανήλικους και τους χρήστες θα έπρεπε να αντικαθίσταται η φυλακή με προγράμματα επανένταξης στην κοινωνία για ανθρώπους με παραβατικές συμπεριφορές. Δεν υπήρξε κανένας άνθρωπος που να βγήκε σωφρονισμένος από τις φυλακές.
-Η φυλακή, με τη μορφή που έχει σήμερα, δίνει τη δυνατότητα σε έναν νέο άνθρωπο, όπως εσύ, να ασχοληθεί με δημιουργικά πράγματα και να ξεφύγει από τη μονοτονία της καθημερινότητας; Θα μπορούσε να γίνει κάτι καλύτερα για εσάς τα νέα παιδιά;
-Μόνο 3 πράγματα τα οποία είναι γεμάτα, διότι η φυλακή είναι γεμάτη. Αυτά είναι: Κ.ΕΘ.Ε.Α., ζωγραφική και σκολιό. Εγώ θα πρότεινα πολλά δημιουργικά, όπως: μουσική, χορός, γυμναστική, χειροτεχνία, σινεμά, εκδηλώσεις κ.λπ.
-Κλείνοντας, θα ήθελα να μοιραστείς με τους αναγνώστες της σελίδας ένα όνειρό σου.
-Να μπορώ κάποια στιγμή να έχω οικονομική κατάσταση καλή, ώστε να μπορώ να βοηθήσω ανθρώπους που πέρασαν από τη θέση μου.
-Σου εύχομαι από τα βάθη της ψυχής καλή δύναμη! Σε ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη που μου παραχώρησες.
-Σας ευχαριστώ!
Καρδαρά Αγγελική 