Έρευνα: Η γλώσσα των φυλακών

Ένα συγκινητικό μήνυμα έλαβα πριν από μερικές ημέρες «Αποτελέσατε έμπνευση για την πρώτη μου έρευνα» και με χαρά διάβασα στο εν λόγω μήνυμα ότι η απόφοιτος του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών με ειδικότητα «Γλωσσολόγος», κ. Γκρίζη Σπυριδούλα, η οποία είχε επικοινωνήσει μαζί μου την περασμένη χρονιά, ολοκλήρωσε επιτυχώς την πτυχιακή εργασία της με θέμα τη γλώσσα των φυλακών και Επιβλέποντα τον Καθηγητή Γλωσσολογίας, με εξειδίκευση στη Λεξικολογία, Τμήμα Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών, κ. Γιώργο Ι. Ξυδόπουλο.

Στο παρόν άρθρο στο propago.gr παρουσιάζουμε τα κύρια ερευνητικά πορίσματα, όπως αντλούνται από την εργασία της κ. Γκρίζη, την οποία και μου απέστειλε προς δημοσίευση, αφού πρώτα αναφερόμαστε στα βασικά πορίσματα της διδακτορικής μου διατριβής για τη γλώσσα της φυλακής: «Φυλακή και Γλώσσα: η γλωσσική επικοινωνία των κρατουμένων ως κρίσιμο και αναπόσπαστο στοιχείο της δομής των φυλακών», που αποτέλεσε βάση για τη μελέτη της κ. Γκρίζη. Μέσω της παρουσίασης των δύο ερευνών εξετάζουμε την εξελικτική πορεία της γλωσσικής επικοινωνίας στο περιοριστικό περιβάλλον των φυλακών. Ευχαριστώ θερμά τόσο την κ. Γκρίζη όσο και τον κ. Ξυδόπουλο για την τιμή και τους εύχομαι καλή συνέχεια στο επιστημονικό τους έργο.

Είναι βέβαιο ότι ο επιστημονικός κλάδος της εγκληματολογίας συναντάται με έναν δημιουργικό και ουσιαστικό τρόπο με τη γλωσσολογία και έρευνες που θεμελιώνονται στις δύο αυτές επιστήμονες μπορούν να αναδείξουν σύνθετες πτυχές και διαστάσεις του εγκληματικού φαινομένου, καθώς και άλλων καίριων ποινικών θεμάτων. Η «γλώσσα των φυλακών», η «γλώσσα του εγκλήματος», η «γλώσσα του νόμου», αποτελούν ορισμένα από τα ζητήματα που αξίζει να διερευνώνται σε βάθος.

Να σημειωθεί ότι η διατριβή μου εκπονήθηκε στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, τα έτη 2005-2008, με Ακαδημαϊκό Υπεύθυνο τον Καθηγητή Εγκληματολογίας, κ. Γιάννη Πανούση ο οποίος -ως πάντα πρωτοπόρος στην επιστημονική έρευνα- καινοτόμησε και με το συγκεκριμένο θέμα που μου πρότεινε να δουλέψουμε ερευνητικά και μέχρι σήμερα η γλώσσα της φυλακής παραμένει ένα θέμα που αποτελεί αντικείμενο αναφοράς στην επιστημονική κοινότητα.

Ευελπιστούμε ότι η δική μας μελέτη δίνει τη δυνατότητα και σε άλλους ερευνητές να προσεγγίσουν τον χώρο της φυλακής στις φυσικές και πρωτίστως συμβολικές διαστάσεις του, εξάγοντας συμπεράσματα που θα δώσουν το έναυσμα για περαιτέρω προβληματισμό σχετικά με φλέγοντα ζητήματα που αφορούν τον χώρο των καταστημάτων κράτησης, τις σχέσεις που αναπτύσσονται σε αυτό το ιδρυματικό περιβάλλον, τον κώδικα αξιών και τους άγραφους νόμους, καθώς και άλλα σημαντικά στοιχεία που συνθέτουν τη μικροκοινωνία της φυλακής.

Βλ. αναλυτικά: